Цаг үе
Монгол Улсад Цус судлалын алба үүссэний 60 жилийн ой тохиож байна
Монгол Улсад цус судлалын алба үүссэний 60 жилийн ой тохиож байна. Түүхт ойг тэмдэглэх ёслол хүндэтгэлийн арга хэмжээ 2023 оны аравдугаар сарын 05-ны өдөр Монголын Хүүхдийн ордонд боллоо.
Анх 1963 онд “Цусны төв станц” нэртэй байгуулагдсан тус байгууллага Эрүүл мэндийн яамны харьяа Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төв болж өргөжин тэлж, үндэсний хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулдаг аймаг орон нутагт салбар нэгжтэй томоохон байгууллага болж хөгжсөн их ойн баярт Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх илгээлт ирүүлснийг Ерөнхийлөгчийн эрүүл мэнд, спорт, нийгмийн бодлогын зөвлөх Т.Мөнхсайхан гардуулж, Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзориг цахимаар мэндчилгээ дэвшүүллээ.
С.Чинзориг сайд мэндчилгээндээ нэгэн жарны түүхийг хамтдаа бүтээлцсэн эмч, эмнэлгийн мэргэжилтнүүд, тус салбарын үе үеийн ахмадуудад талархал илэрхийлээд цусны аюулгүй байдлыг хангах, цусны албыг хөгжүүлэх, асуудал улс орон бүрийн төрийн бодлогын салшгүй хэсэг бөгөөд Монгол Улсын Засгийн газар, Эрүүл мэндийн яамнаас цус, цусан бүтээгдэхүүний нөөц, хангамжийн тогтвортой байдал, цусны аюулгүй байдлыг хангах, цус сэлбэлт судлалын үйл ажиллагаатай холбоотой эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох, техник технологи, барилга байгууламжийн шинэчлэл хийх, хүний нөөцийг чадавхжуулахад үргэлж анхаарч, бодлого, шийдвэртээ тусгаж ирснийг онцлон тэмдэглэв.
Тэрбээр “Цусны станц ба салбар байгуулах тухай” БНМАУ-ын Сайд нарын Зөвлөлийн 1963 оны 505 дугаар тогтоолоор Гуравдугаар эмнэлгийн цусны станцыг Бактер шинжилгээний газрын Корийн ийлдэс бэлтгэх тасагтай нэгтгэж Цусны төв станцыг байгуулж, анхны захирлаар Чимэддуламын Шарав эмчийг томилсноор Монгол Улсад цус сэлбэх алба бие даан албан ёсоор байгуулагдсан бөгөөд өнөөдөр дэлхийн жишигт нийцсэн Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төв болж хөгжсөн.
Түүхэн хугацаанд цус сэлбэлт судлалын салбарын үе үеийн эмч, эмнэлгийн мэргэжилтнүүд, эрүүл мэндийн ажилтнууд бусдын амь нас, эрүүл мэндийн төлөө өөрийн эрүүл мэндээ умартсан зүтгэсэн нөр их хөдөлмөр, хүмүүнлэгийн үйлсийн хүчээр энэ салбарын түүх бичигдсэнийг бид ойлгон хүндэтгэдэг билээ.
Та бүхний эрдэм мэдлэг, ур чадварын ачаар хүн амаа эрүүлжүүлэх чиглэлээр хэрэгжүүлсэн төрийн бодлогын дүнд бий болсон 1960-1980-аад оны хүн амын өсөлт, анагаах ухааны хөгжилтэй холбоотой мэс заслын эмчилгээнд хэрэгцээтэй цус, цусан бүтээгдэхүүний эрэлт, 1990-ээд оны нийгэм эдийн засгийн хямрал, эрүүл мэндийн салбарт тулгарсан хүндрэл, бэрхшээл, 2000-аад оны эрүүл мэндийн салбарын шинэчлэлт бүрт та бүхний оруулсан хувь нэмэр асар их” хэмээн тус салбарт ажиллагсдын хөдөлмөр, зүтгэлийг үнэлж явдгаа илэрхийлсэн.
Ойн баярын арга хэмжээнд оролцогсдод мэндчилгээ дэвшүүлж Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвийн ерөнхий захирал, анагаах ухааны доктор Н.Эрдэнэбаяр ЭМЯ-ны Төрийн захиргааны удирдлагын газрын дарга С.Эрдэнэтуяа, ДЭМБ-ын Монгол дахь Суурин төлөөлөгч Сокорро Эскаланте нар үг хэллээ.
Н.Эрдэнэбаяр захирал “Бид хийж бүтээсэн ажлаа мөнхжүүлэх үүднээс түүхэн замналаа ном болгож, баримтат кино гаргасан. Баярын арга хэмжээнд маань үе үеийн ахмад ажилтнууд, эрүүл мэндийн байгууллагынхан, бүхий л цаг хугацаанд хамтран ажилладаг хүндэт донорууд хүрэлцэн ирсэн байна. Ойдоо зориулан ард иргэдэд цусны донорын хэрэгцээ шаардлага, тулгамдсан асуудлыг бодлогын хэмжээнд танилцуулах хурал зохион байгуулахаар төлөвлөсөн.
Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төв нь төрөөс санхүүждэг эрүүл мэндийн байгууллагуудаас цорын ганц олон улсын стандарт хэрэгжүүлдэг байгууллага бөгөөд манайхаас үйлдвэрлэж байгаа бүтээгдэхүүн олон улсын шаардлагад нийцэж, цусны аюулгүй байдлыг хангаж чадаж байгаа” гэв.
Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвийн харьяа 26 салбар төв орон нутагт үйл ажиллагаа явуулдаг бөгөөд цус цуглуулах, үйлдвэрлэх, хадгалах, тээвэрлэх иж бүрэн тоног төхөөрөмжөөр хангагдсан. Нийтдээ 14 төрлийн цус, цусан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг байсан тус байгууллага гурван жилийн өмнөөс бүх салбартаа тоног төхөөрөмжийн шинэчлэл хийснээр өдгөө 36 нэр төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж хүн ардыг аюул өвчнөөс аврахад хувь нэмрээ оруулан зүтгэж буйг эрүүл мэндийн салбарт хамтран зүтгэгчид нь ойн баярын үеэр онцлон тэмдэглэж, онцгойлон талархал илэрхийлж байлаа.
Жаран жилийн ойн баярын хүндтэй зочдын нэг Монгол Улсын “Алтан донор” Д.Бум-Эрдэнэ 2001 оноос эхлэн 250 удаа цусаа өгч олон зуун хүний амийг аварсан ачтан. Тэрбээр өнөөдрийн үйл ажиллагаанд хүндэт зочноор оролцож хэлсэн үгэндээ “Эрүүл хүн бүр цусаа өгч бусдад амьдрал бэлэглэнэ гэдэг хамгийн буянтай үйлс юм. Миний хувьд 700-800 хүний амь аварч “Алтан донор” болсон. Гэхдээ хэчнээн хүн аварсан тоондоо биш хамгийн гол нь хүнд буян болж, тус хүргэсэндээ баярладаг. Нэг үеэ бодоход цусны донор ховор биш болсон. Залуучууд энэ үйлсэд нэгдэх нь нэмэгдсэн” хэмээсэн юм.
Нэгэн жарны түүхэн ойгоо баяр хөөр дүүрэн тэмдэглэж буй Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвийн үе үеийн ахмадууд байгуулагынхаа цаашдын хөгжлийн төлөө санаа бодлоо энэ үеэр хуваалцаж байсан юм. Тэд цусны донорын сургалт, сурталчилгаагаар дамжуулан өсөн нэмэгдэж буй цус цусан бүтээгдэхүүний хэрэгцээг хангах, сайн дурын, авлагагүй цусны донорын эгнээг өргөжүүлэх, амьдралын зөв дадал хэвшлийг бий болгох, эрүүл зан үйлийг төлөвлшүүлэхэд иргэний үүрэг, хариуцлагыг нэмэгдүүлэх, төрийн болон төрийн бус байгууллагын хамтын оролцоог хангаж, үйл ажиллагааг нь уялдуулан зохицуулахад ЭМЯ бодлогын хэмжээнд анхаарч буйд талархал илэрхийлсэн юм.
Цаг үе
Төрийн банк Ногоон харилцах дансны үйлчилгээг зах зээлд нэвтрүүллээ
Төрийн банк тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хөгжүүлэх, ногоон эх үүсвэрийн хэмжээг нэмэгдүүлэх зорилгоор Ногоон харилцах дансны үйлчилгээг зах зээлд нэвтрүүллээ.
Ногоон харилцах данс нь байгаль орчинд ээлтэй, тогтвортой хөгжлийг дэмжигч иргэн, аж ахуйн нэгжид зориулсан харилцах данс бөгөөд харилцагч өдөр тутмын төлбөр тооцоо хийх, банкнаас санал болгож буй цахим үйлчилгээнд хамрагдах зэргээр тус дансаа ашиглах боломжтой.
Мөн Ногоон харилцах данс шинээр нээлгэж, зургаан сараас доошгүй хугацаанд ашигласан тохиолдолд бичил бизнесийн зээл, эргэлтийн хөрөнгийн зээл, хөрөнгө оруулалтын зээл, ПОС-ын орлого барьцаалсан зээл, тэтгэврийн бизнесийн зээл, өрхийн бизнесийн зээл, гарааны бизнесийн зээл зэрэг бизнесийн зээлийг тогтоосон интервалын доод хүүгээр авах боломжтойгоороо давуу талтай.
Түүнчлэн харилцагч таны харилцах дансны сарын дундаж үлдэгдлийн 10.0 сая төгрөг тутамд нэг мод тарих нийгмийн хариуцлагыг банкны зүгээс хэрэгжүүлэх бөгөөд тарьсан модны тоо болон байгаль орчинд үзүүлсэн нөлөөг ил тод тайлан хэлбэрээр хүлээн авч, хүрээлэн буй орчиндоо эерэг өөрчлөлт түүчээлэх “ногоон” тэмүүллийг тань алдаршуулах болно.
Харилцагч та банк санхүүгийн үйлчилгээгээр дамжуулан тогтвортой хөгжлийн зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд хувь нэмрээ оруулахыг хүсвэл өөрт ойр байрлах Төрийн банкны салбар нэгжид хандаж Ногоон харилцах данс нээлгээрэй. Ногоон харилцах данс шинээр нээлгэхэд Дансны тусгай дугаарын үйлчилгээнд хураамжгүйгээр хамрагдаж, цээжлэхэд хялбар алтан, мөнгөн дугаарлалтаар дансаа нээлгэх боломжтой.
Итгэл төгс – Ногоон ирээдүй
Цаг үе
ЗГ: Орон сууцны санхүүжилтийн тусгайлсан банк байгуулна
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны долоодугаар сарын 23-нд болж, Иргэдийн амьдралын чанарыг сайжруулах, орлогод нийцсэн орон сууцжуулалт, хангамж, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор Орон сууцны санхүүжилтийн тусгайлсан банк байгуулах асуудлыг судалж, санал боловсруулах үүрэг бүхий Ажлын хэсэг байгууллаа.
Тус Ажлын хэсгийг Монгол Улсын Тэргүүн Шадар сайд бөгөөд Эдийн засаг, хөгжлийн сайд Н.Учрал ахална.
Засгийн газар, Монголбанк хамтран 2013 оноос “Орон сууцны санхүүжилтийн тогтвортой тогтолцоог бий болгох хөтөлбөр” хэрэгжүүлсэн. Хөтөлбөрийн хүрээнд 9.2 их наяд төгрөгийн хөнгөлөлттэй хүүтэй зээлийг 132 орчим мянган зээлдэгчдэд олгожээ. Үнэт цаасанд суурилсан санхүүжилтийн тогтолцоо бүрдсэн ч урт хугацааны тогтвортой эх үүсвэр бүрдүүлэх, зардлыг бууруулах, гаднын хөрөнгө оруулагчдыг татах зэрэг ажил дутагдалтай хэвээр байна.
Сүүлийн дөрвөн жилд хөтөлбөрөөс гадна зах зээлийн нөхцөлтэй зээлийн хэмжээ нэмэгдэж, шинээр олгосон зээлийн хэмжээ хөтөлбөрийн зээлтэй харьцуулбал 1.5 дахин өндөр байгаа нь энэ зах зээл хөгжих орон зай байгааг илтгэж байна.
Ганц хөтөлбөрийн санхүүжилтэд анхаарах бус орон сууцны урт хугацааны санхүүжилтийн тогтолцоо бий болгох хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх, нэгдсэн бодлогоор хангах зайлшгүй шаардлага тулгарч байна.
Иймд бусад улс орны жишгийн дагуу Орон сууцны санхүүжилтийн тухай хуулийг баталж, эрх зүйн зохицуулалтаар хангах, хуулийн хүрээнд Орон сууцны санхүүжилтийн корпорацыг шинээр үүсгэн байгуулах, үл хөдлөх хөрөнгөөр баталгаажсан болон барьцаат үнэт цаасыг татварын бодлогоор дэмжих нь зүйтэй гэж үзэж Ажлын хэсэг байгуулан ажиллахаар болжээ.
Цаг үе
Улаанбаатарт өдөртөө 30 хэм дулаан
Малчид, иргэд, тээвэрчдийн анхааралд: 24-нд Хөвсгөл, Булган, Төв, Хэнтий аймгуудын нутгаар усархаг бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орох тул гэнэтийн аянга цахилгаан, мөндөр, нөөлөг салхи, үер усны аюулаас сэрэмжтэй байхыг онцгойлон анхааруулж байна.
2025 оны долоодугаар сарын 24-ний 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Ихэнх нутгаар солигдмол үүлтэй. Төвийн аймгуудын нутгийн хойд болон зүүн хэсэг, зүүн аймгуудын нутгийн зарим газар, говийн аймгуудын нутгийн зүүн хойд хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Баруун болон төвийн аймгуудын нутгаар баруун өмнөөс хойш эргэж, бусад нутгаар баруун өмнөөс секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ.
Дархадын хотгор, Эг, Үүр голын хөндийгөөр 10-15 хэм, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Орхон, Ерөө голын хөндийгөөр 16-21 хэм, Алтай, Хэнтийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчмоор 19-24 хэм, говийн бүс нутгаар 32-37 хэм, бусад нутгаар 26-31 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи зүүн өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 6-11 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. 28-30 хэм дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлшинэ. Дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи зүүн өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 6-11 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. 28-30 хэм дулаан байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи зүүн өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. 26-28 хэм дулаан байна.
2025 оны долоодугаар сарын 25-наас 29-нийг хүртэлх
цаг агаарын урьдчилсан төлөв
25-нд зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 26-нд төвийн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 27-нд төв болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газар, говийн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр, 28-нд төв болон говийн аймгуудын нутгийн зүүн хэсэг, зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи ихэнх хугацаанд секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Ихэнх хугацаанд нутгийн хойд хэсгээр сэрүүхэн, Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчим, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 1-6 хэм, өдөртөө 14-19 хэм, Их нууруудын хотгор, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 19-24 хэм, өдөртөө 33-38 хэм, говийн бүс нутгийн хойд хэсэг, Дарьгангын тал нутгаар шөнөдөө 14-19 хэм, өдөртөө 27-32 хэм, бусад нутгаар шөнөдөө 8-13 хэм, өдөртөө 21-26 хэм дулаан байна.
-
Үзэл бодол2021/02/08
Ц.Цолмонбаатар: Хувь хүний чадварыг танина гэдэг удирдагч хүний хамгийн том мэдр...
-
Улстөр нийгэм2021/10/27
УИХ-ын байнгын болон дэд хороодын хуралдаан болно
-
Цаг үе2022/06/24
Виртуал хөрөнгийн үйлчилгээ үзүүлэгчийн анхааралд
-
Цаг үе2023/08/23
Цаг агаар хэвийн байвал ирэх сарын эхээр ургац хураалт эхлэх төлөвтэй байна