Улстөр нийгэм
ЦЕГ: 21 үхэр, 5 адуу хулгайлан, худалдан борлуулах гэж байхад нь илрүүллээ
Малчин түмний ажил мундахгүй их. Үүр хаяарахаас үдшийн бүрий хүртэл сааль сүүгээ базаах, хотоо цэвэрлэх, хадлан тэжээлээ бэлдэх, мал сүргээ хариулах гэхчлэн хөлсөө дуслуулсан хөдөлмөрийн үр шимээр хэдэн малаа өсөхийг харах л тэдний жаргал гэлтэй. Эртнээс Монголчууд мал сүргээ үр хүүхэд лугаа хайрлан, нүдлэн өсгөдөг байсан уламжлал өдгөө ч хадгалагдсаар. Гэтэл чин шударга хөдөлмөрийн эсрэг туйлд тэвчишгүй хулгайн замаар амьдрагсад ч гэж байсаар...
Малчин өрхийн санхүүгийн гол эх үүсвэр нь мал сүрэг нь байдаг. Гэтэл хээлтэй малыг бэлчээр дээр нь нядалж, хэдхэн цаасны төлөө хөрш зэргэлдээ айл сахалтаа тонон дээрэмдэж, амьдралаа залгуулах ганц тугалтай үнээг нь нутгийн буурайгаас хулгайлах хүн чанаргүй үйлдэл өнөөдрийн хотонд орсон чоно лугаа хулгайчдаас гарсаар байна.
Манай сурвалжлах баг Төв аймгийн Шарын аманд намаржих нутгийн айлаар зочиллоо. Биднийг 20 тооны үхрийнхээ талыг нь алдаад хөлөө цуцтал хайсан буурай магнайгаа тэнийтэл баярлан хүлээж авсан юм. Учир нь цагдаагийн байгууллагаас хулгайд алдсан малыг нь олж тогтоон, бүрэн тоогоор нь хүлээлгэн өгсөн байжээ. Нээрээ л насаараа хураасан буяныг нь нэг л шөнө атгаг хулгайчид туугаад явсан байхдаа...
Тус хэргийг тодруулбал Дархан-Уул, Сэлэнгэ, Төв аймгийн нутаг дэвсгэр, нийслэл орчмын малчин иргэдийн 21 тооны үхэр, 5 тооны адууг үргэлжилсэн үйлдлээр хулгайлан Дархан-Уул аймагт худалдан борлуулах гэж байхад нь цагдаагийн байгууллагаас гэмт хэргийг халуун мөрөөр нь илрүүлэн, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна.
Улсын хэмжээнд мал хулгайлах гэмт хэрэг 524 бүртгэгдсэн нь өмнөх оны мөн үеэс 128 нэгжээр буюу 19,6 хувиар буурсан. Энэ нь гэмт хэрэг үйлддэг бүлэг этгээдүүдэд цагдаагийн байгууллагаас нэг бүрчилсэн хяналт тогтоон, дахин гэмт хэрэг үйлдэхээс урьдчилан сэргийлэн ажиллаж байгаатай холбоотой юм.
Мөн Цагдаагийн байгууллагаас энэ төрлийн гэмт хэрэгтэй тэмцэх, илрүүлэлтийг ахиулах, таслах зогсоох, урьдчилан сэргийлэх ажлыг эрчимжүүлэх зорилгоор "МАЛ МАХ" нэгдсэн арга хэмжээг жил бүр зохион байгуулдаг.
Тиймээс иргэд та бүхэн мал, мах, малын гаралтай бүтээгдэхүүнийг төв суурин газарт худалдан борлуулах, тээвэрлэх тохиолдолд заавал мал эмнэлгийн гарал үүслийн гэрчилгээ авах шаардлагатай, зарим тохиолдолд малын хулгайчид энэхүү гарал үүслийн бичгийг хуурамчаар үйлдэх, энэ асуудлыг хариуцсан зарим албан тушаалтан хуурамч гарал үүслийн бичиг гаргаж өгч, малын хулгайчдыг өөгшүүлэх үйлдэл бүртгэгдэж байгаад тухайн орон нутгийн иргэд өөрсдөө давхар хяналт тавьж хамтран ажиллах шаардлагатай байна.
Түүнчлэн иргэд алдсан, олдсон малын зар мэдээллээ “Малчин лавлах-109” дугаарт үнэ төлбөргүй өгөх, малчин өрхүүд өөрийн өмчлөлийн мал сүргийг бэлчээрт олон хоног, удаан хугацаагаар эзэнгүй, хариулгагүй орхихгүй байх, сүүлийн үеийн шинэлэг техник тоног төхөөрөмж /чип, байршил тогтоогч, камер гэх мэт/-ийг ашиглах, орон нутгийн мал бүхий иргэд нэгдэх нөхөрлөл, бүлгэм үүсгэж мэдээ, мэдээлэл солилцох, цагдаагийн байгууллагатай байнга мэдээ, мэдээлэл солилцон хамтран ажиллах, малаа алдсан тохиолдолд хугацаа алдалгүй нэн яаралтай цагдаагийн байгууллагад мэдэгдэхийг зөвлөж байна. Учир нь малчид эхлээд өөрсдөө хайж явсаар цаг хугацаа алддаг тал байгааг анхаарах хэрэгтэй байна.
Монгол Улсын Үндсэн хуульд “Мал сүрэг үндэсний баялаг бөгөөд төрийн хамгаалалтад байна” гэж заасан байдаг. Малч ухааныг хулгайгаар биш хөдөлмөрөөр үргэлжлүүлнэ.
Улстөр нийгэм
ЗГ: Хар тамхи, мансууруулах бодистой холбоотой гэмт этгээдэд хүлээлгэх ял шийтгэлийн бодлогыг чангатгана
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны долоодугаар сарын 23-нд болж дараах шийдвэрүүдийг гаргалаа. Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын наймаа нь НҮБ-ын Үндэстэн дамнасан зохион байгуулалттай гэмт хэргийн эсрэг конвенцод заасанчлан үндэстэн дамнасан, нарийн зохион байгуулалттай, нууц, далд аргаар үйлдэгддэг гэмт хэрэг юм. Энэ төрлийн гэмт хэрэг үйлдэх арга, зохион байгуулалт боловсронгуй болж, манай улсын үндэсний аюулгүй байдалд аюул занал учруулах шинжтэй болж байна. Хар тамхи, мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөлөх бодистой тэмцэх арга хэмжээний талаар Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар хэлэлцээд дараах шийдвэрийг гаргалаа. Үүнд:
1.Хар тамхи, мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хууль бус эргэлттэй тэмцэх төрийн байгууллагуудын үйл ажиллагааны уялдаа холбоо, нэгдмэл байдлыг хангаж, мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодистой холбоотой гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, олон нийт, ялангуяа хүүхэд, залуучуудад мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хор хөнөөлийн талаар таниулах эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох зорилгоор УИХ-аас 2002 онд баталсан Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын эргэлтэд хяналт тавих тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг шуурхай эцэслэн боловсруулж, энэ оны наймдугаар сард багтаан танилцуулахыг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Л.Мөнхбаатар, Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга С.Бямбацогт нарт тус тус даалгав. Энэ ажлын хүрээнд мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хууль бус эргэлттэй холбоотой гэмт хэргийн шалтгаан, нөхцөл, гэмт хэрэг үйлдэгдсэн байдлыг судлан үзэж, гэмт этгээдэд хүлээлгэх хариуцлагыг мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хэмжээ, үйлчлэл болон бусад обьектив талыг харгалзан ялгамжтай тогтоож, ял шийтгэлийн бодлогыг чангатгана.
2.Монгол Улсын хилээр хар тамхи, мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөлөх бодисыг хууль бусаар нэвтрүүлэхийг таслан зогсоох, хязгаарлах зорилгоор Бүгд Найрамдах Турк, Бүгд Найрамдах Солонгос Улс, Америкийн Нэгдсэн Улс, Оросын Холбооны Улс, Тайланд, Вьетнам Улс болон олон улсын байгууллагатай хамтран ажиллах;
3.Цагдаагийн ерөнхий газрын Хар тамхитай тэмцэх газрыг бие даасан, хараат бус байгууллага болгон бэхжүүлэх асуудлыг судалж, саналаа ирэх сард багтаан Засгийн газарт танилцуулах;
4.Мансуурах донтой иргэдийг эмчлэх, сэтгэлзүйн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх, нийгэмшүүлэх төвийг Эрүүл мэндийн яамны харьяанд байгуулах асуудлыг судалж Засгийн газарт танилцуулах, Монгол Улсад хориглосон, хязгаарласан, хяналтад байх шаардлагатай мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт эмийн жагсаалтыг шинэчлэн батлах;
5.Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хэрэглээний тархалтын тандалт, судалгаа хийж, бүх шатны боловсролын байгууллагын сургалтын хөтөлбөрт урьдчилан сэргийлэх нөлөөллийн ажлыг зохион байгуулахыг Засгийн газрын холбогдох гишүүдэд даалгалаа.
Мөн хүүхэд, залуучуудын чөлөөт цагийг зөв өнгөрүүлэх чиглэлээр соёл, спортын үйл ажиллагааг тогтмол зохион байгуулах Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын сайд, аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарт, манай улсад ургадаг мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт ургамлын тархцыг хумих ажлыг эрчимжүүлж, бүрэн устгах арга хэмжээ авахыг Цагдаагийн ерөнхий газарт үүрэг болгов.
Улстөр нийгэм
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсад хийх төрийн айлчлал эхэллээ
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсын Ерөнхийлөгч Эмомали Рахмоны урилгаар 2025 оны 07 дугаар сарын 23-26-ны өдрүүдэд тус улсад төрийн айлчлал хийхээр хүрэлцэн ирлээ.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг “Душанбе” олон улсын нисэх онгоцны буудалд тус улсын Тэргүүн Шадар сайд Холикзода Хоким, тус улсад хавсран суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Д.Баярхүү нар угтаж авлаа.
Энэ удаагийн айлчлал Төв Азийн улс орнууд, тэр дундаа Тажикстан Улстай найрсаг харилцаагаа өргөжүүлэн хөгжүүлэх, хамтын ажиллагааг эдийн засгийн агуулгаар баяжуулах, ард түмний найрамдал, нөхөрлөлийг бэхжүүлэхэд чухал түлхэц болно гэж талууд үзэж байна.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, Эмомали Рахмон нар ганцаарчилсан уулзалт болон албан ёсны хэлэлцээ хийж, “Найрсаг харилцаа, олон талт хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх тухай Монгол Улс, Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсын хамтарсан мэдэгдэл” гаргана.
Айлчлалын хүрээнд хоёр улс харилцаа, хамтын ажиллагааг хөгжүүлэхтэй холбоотой баримт бичгүүдэд гарын үсэг зурахаар төлөвлөж байна.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх мөн тус улсын Мажлиси Намояндагон /Парламентын доод танхим/-ын даргыг хүлээн авч уулзаж, харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар санал солилцоно.
Айлчлалын хүрээнд хоёр орны төрийн тэргүүн нарын ивээл дор анхны бизнес форум болон соёл, урлагийн тоглолт болох юм. Хоёр улс 1992 онд дипломат харилцаа тогтоосон бөгөөд манай улсаас анх удаа Ерөнхийлөгч төрийн айлчлал хийж байна.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Душанбе хотноо хүрэлцэн ирсэн даруйдаа Тажикийн түүх, соёлын бэлгэ тэмдэг болсон Исмоил Сомони-гийн хөшөөнд цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүллээ.
Тажикийн төрт ёсны түүхэнд тод мөрөө үлдээсэн Саманидын анхны эмир Исмоил Сомони-г ард түмэн нь мөнхөд дээдэлдэг бөгөөд 13 метр өндөр хөшөөг нь бүтээж, IX-X зуунд Бухарт баригдсан Саманидын бунхны хуулбар бүхий музей байгуулжээ.
Хөшөөний хоёр талд байрлах хүрэл арслангууд нь улсын тогтвортой байдал, энх тайван, үндэсний эв нэгдлийг илэрхийлдэг. Тажикистан Улсад айлчилж байгаа төр, засгийн тэргүүн, хүндэт зочид тус улсын Төрийн ёслолын журмын дагуу хөшөөнд цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүлдэг юм.
Улстөр нийгэм
УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь
Өнөөдөр буюу 2025 оны долоодугаар сарын 24-ний Пүрэв гарагт цахилгаан шугам сүлжээнд хийх засварын хуваарийг танилцуулж байна. Хэрэглэгчид ээ, засвар хийх хугацаанд хэрэглээгээ түр зохицуулна уу.
ЖИЧ: Цаг агаарын нөхцөл байдлаас шалтгаалан хуваарьт өөрчлөлт орвол, гэрээт бүртгэлтэй утасны дугаарт мэдээлэл хүргэх болно. Засварын ажлыг тухайн тоноглолоос хүчдэлээс бүрэн чөлөөлсний дараа хийдэг нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж, хүлээцтэй хандахыг хэрэгчлэгч та бүхнээс хүсье.
