Цаг үе
Панамын баримтаас хойш 4 жил: Нууцлаг компаниуд ба дэлхийн баялаг
Эх сурвалж: https://www.transparency.org
Компанийн нууцад салхи оруулсан Панамын баримт дэлгэгдсэнээс хойш энэ долоо хоногт дөрөв дэх жил нь тохиож байна. Тэгш бус байдлыг дэвэргэсэн, авлигыг өөгшүүлсэн дэлхийн санхүүгийн систем дэх сул талын талаар 2016 онд олон нийт мэдэх болсон юм. Энэ дөрвөн жилийн хугацаанд тоймгүй олон дуулиант явдал, Холивудын кино хүртэл гарч ихээхэн дэвшил бий болж байгаа ч татварын шударга байдал, компанийн нууц тулгамдсан асуудал хэвээр байна.
Нууцлаг халхавч компаниудыг зүй бусаар ашиглах нь “Ковид-19” цар тахалтай нүүр тулж буй олон улс орнуудад өнөөдрийн томоохон бэрхшээлийн нэг шалтгаан болж байна. Олон жилийн хугацаанд эдгээр компаниудаар дамжуулан авлига, луйвар, татвараас зайлсхийх боломжийг олгосон юм. Энэ нь эрүүл мэндийн системийг бэхжүүлэхэд зарцуулах ёстой байсан татвар, төсвийн хөрөнгө зорилтод хэсэгтээ очоогүй, эсхүл нийтийн хөрөнгөөс завшсан гэсэн үг болж байна.
Жишээлбэл нөөц арвин Африк бол эдийн засгийн өсөлтийн хувьд дэлхийн хоёр дахь хамгийн хурдтай өсч буй бүс нутаг боловч жил бүр үндэсний хөрөнгөөс 50 тэрбум ам. доллар гадагшлахад оффшор бүс нутгууд түлхэц болж байна. Панамын баримтаас хойш нууцлаг компаниудын жинхэнэ эзэмшигчийн талаарх мэдээллийг цуглуулах улс орнуудын хүсэл улам бүр эрчимжиж байна. Улмаар энэ талаар зарим ахиц дэвшил гарч байгаа боловч энэхүү тулгамдсан асуудлын хувьд шинэчлэлийн хурдац хэтэрхий удаан байна.
Энэ бүхэн панамын хуулийн фирм Моссак Фонсекагаас авсан 11.5 сая баримтыг германы хэвлэл мэдээллийн байгууллага “Süddeutsche Zeitung”-д илчилснээс эхэлсэн юм. Уг баримт дахь гэрээний хуулбар, банкны гүйлгээ болон И-мэйлүүд нь хэрхэн дээрх фирм дэлхийн дахинд буй нууцлаг оффшор компаниудад үйлчилж байсныг илэрхийлдэг. Улмаар Олон улсын эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн консорциум (ICIJ)-аас дэлхийн 80 гаруй улсын 400 сэтгүүлчтэй хамтран дээрх мэдээлэлд шинжилгээ хийх асар том ажиллагааг зохион байгуулсан.
Уг шинжилгээний үр дүн цочирдохуйц байсан бөгөөд дэлхийн санхүүгийн нууцын харанхуй торон дахь 12 улсын удирдагч, алдартан болон бусад олон нийтийн зүтгэлтнүүдийг ил болгож, олон нийтийн эсэргүүцэл, албан ёсны шалгалтыг эхлүүлэхэд хүргэсэн билээ.
Жишээлбэл хүүхдүүд нь Лондонд тансаг зэрэглэлийн орон сууц эзэмшдэг оффшор компанитай холбоотой болох нь илчлэгдсэний дараа буюу 2018 онд авлигын хэргээр Пакистаны Ерөнхий сайд асан Наваз Шариф 10 жил хорих, 10.6 сая ам. долларын торгох ялаар шийтгүүлсэн.
Мөн тухайн онд дээрх баримтаар “Петроэкуадор”-ын хээл хахуулийн схемд Эквадор Улсад өндөр түвшний албан тушаалтнууд холбоотой болохыг илчилсний дараагаар тэднийг баривчилж байсан юм.
2019 оны байдлаар компанийн жинхэнэ эздийн талаарх Панамын баримтын мэдээлэл нь Засгийн газрууд хөрөнгө хураах, торгууль оногдуулах, аудит хийх замаар 1.2 тэрбум гаруй ам.долларыг олж авахад дэмжлэг болсон байна.
Хэдийгээр энэ чиглэлд дэлхийн түвшинд томоохон эерэг өөрчлөлт гарч байгаа ч компанийн ашиг хүртэгч жинхэнэ эзнийг бүртгэх үйл ажиллагаа жигд бус, олон улс орон амлалтдаа хүрч чадахгүй байна. Үүний шалтгаан нь холбогдох бизнесүүдийн хүчтэй лобби, улс төрийн хүсэл зориг дутах, техникийн чадавх бүрдээгүй зэрэг олон хүчин зүйлээс үүдэлтэй байна.
Европын холбооны хэмжээнд Мөнгө угаахтай тэмцэх 5 дугаар удирдамжид 2020 оны 1 дүгээр сар гэхэд бүх гишүүн улс орнууддаа жинхэнэ ашиг хүртэгч эздийн бүртгэлийг бий болгохыг үүрэг болгосон юм. Харин “Global Witness” байгууллагаас хийсэн судалгаагаар ихэнх улс орнууд дээрх үүргийг биелүүлээгүй байна. Ялангуяа, оффшор бүс нутгууд компанийн эздийн талаарх мэдээллийн ил тод байдлыг нэмэгдүүлэхэд ихээхэн хойрго хандаж байна. Хэдийгээр Их Британи энэ хүрээнд идэвхтэй ажиллаж байгаа боловч түүний харьяаны оффшор бүс нутгууд туйлын хангалтгүй байна. Зөвхөн Жерси, Гернси, Мэн арлууд дээрх бүртгэлийг бий болгосон ч 2023 оноос олон нийтэд ил тод болгохоор төлөвлөж байна.
Одоогоор Мөнгө угаахтай тэмцэх санхүүгийн арга хэмжээ авах байгууллага буюу ФАТФ нь гэмт хэрэгтэн, авлигач нарт хууль бус орлогоо нуух, угаах боломж олгосон улс орнуудад хориг тавих эрх бүхий дэлхийн хэмжээний цор ганц байгууллага юм. Иймд иргэний нийгмийн түншүүдтэйгээ хамтран бид ФАТФ-ыг дэлхийн стандартад яаралтай шинэчлэлт хийх, ашиг хүртэгч эздийн талаарх нэгдсэн мэдээллийг баталгаажуулсан, төв бүртгэлтэй болохыг шаардаж байна. Энэ бүртгэл нь олон нийтэд ил тод, онлайн, нээлттэй өгөгдөл хэлбэртэй байх ёстой юм.
Цаг үе
“Оюутолгой” компанийн удирдлагуудтай уулзаж санал солилцлоо
Талууд энэхүү уулзалтаар Монгол, Хятад хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хамтын ажиллагааны хэлэлцээр, Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр замын төслийг хэрэгжүүлэх хүрээнд “Оюутолгой” компанийн салбар автозамыг хилийн боомт хүртэлх чиглэлд нүүрсний тээвэрлэлтэд тодорхой цагийн хуваарьтайгаар богинын тээвэрт түр ашиглах, хамтран ажиллах талаар санал солилцлоо
Уулзалтын эхэнд Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг, Төмөр замын газрын дарга Б.Артур Монгол Улсын Засгийн газар болон Зам, тээврийн яамнаас Гашуунсухайт–Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр замын төслийг хэрэгжүүлэх хүрээнд хийгдэж буй ажлуудын талаар дэлгэрэнгүй танилцуулж, мэдээлэл солилцсон юм.
Мөн бүтээн байгуулалтын барилгын ажил албан ёсоор эхэлснийг дуулгаад, хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хамтын ажиллагааны хэлэлцээрийн хүрээнд “гурвыг цогцоор” хамтын ажиллагааны зарчмын хүрээнд “Хил дамнасан төмөр зам хамтран барих”, “Нүүрс худалдах, худалдан авах урт хугацааны гэрээ”, “Нүүрсний уурхайн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх” гэсэн гурван гол үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхээр тохирсон бөгөөд гурван гэрээний нэг болох “Хил дамнасан төмөр зам хамтран барих хэлэлцээр”-ийг ЗТЯ-наас Хятадын талтай эцэслэн тохирч, 2025 оны 05 дугаар сарын 14-ний өдөр гарын үсэг зурж баталгаажуулж, нээлтийн ёслолыг хамтран зохион байгуулсан гэдгийг тодотгосон юм.
Энэ ажлыг хэрэгжүүлэх хүрээнд “Монголын төмөр зам” ТӨХК, “Чайна Энержи Коксжих нүүрс (Тяньжин)” ХХК хоорондын Нүүрс тээвэрлэлтийн урт хугацааны гэрээг байгуулсан. Өөрөөр хэлбэл, “Тавантолгойн уурхайгаас Ганц мод боомт хүртэл хүргэх нүүрсний тээврийг “Монголын Төмөр Зам” ТӨХК хариуцан гүйцэтгэнэ.
Нүүрсний тээвэрлэлтийг манай улс төмөр зам, автозам хосолсон холимог тээврээр тээвэрлэхээр төлөвлөж буй бөгөөд эхний нүүрс тээврийн галт тэргийг 2025 оны 06 сарын 20-нд явуулахаар төлөвлөж байна.
Иймд Зам, тээврийн яам болон Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг, Төмөр замын газраас Гашуунсухайт-Ганцмод боомт чиглэлийн нүүрсний тээвэрлэлтэд Өмнөговь аймгийн нутаг дэвсгэрт орших “Оюутолгой” компанийн салбар автозамыг богинын тээвэрт буюу 11 км автозамыг тодорхой цагийн хуваарьтайгаар түр ашиглах, хамтран ажиллах талаар санал солилцлоо.
“Оюутолгой” компанийн “Удирдлагын баг”-ийнхан энэхүү саналыг компанийн удирдлагууд дотооддоо хэлэлцэж, дахин уулзаж санал солилцохоор тохиролцлоо.
Уулзалтад Зам, тээврийн яамны Төмөр зам, далайн тээврийн бодлого зохицуулалтын газрын дарга Х.Итгэлт, Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг-Төмөр замын газрын дарга Б.Артур, Монголын төмөр зам” ТӨХК-ийн Гүйцэтгэх захирал О.Батчулуун нар оролцлоо.
Цаг үе
Энэ жилийн Элсэлтийн шалгалт өнөөдөр эхэлнэ
2025 оны Элсэлтийн Шалгалт өнөөдөр буюу зургаадугаар сарын 18-нд 10:00 цагаас түүхийн хичээлээр эхэлнэ. Шалгалт зургаадугаар дугаар сарын 21-нийг дуустал үргэлжилнэ. Энэ жил улсын хэмжээнд 43,350 хүүхэд элсэлтийн шалгалт өгнө. Улсын хэмжээнд ЭШ-ыг 50 байранд зохион байгуулах бөгөөд үүнээс 23 нь хөдөө орон нутагт, 27 нь Улаанбаатар хотод байна.
Нийслэл хотод Элсэлтийн Шалгалт зохион байгуулах байршлууд
Баянзүрх дүүрэг
- 14-р сургууль
- 21-р сургууль
- 48-р сургууль
- 53-р сургууль
- 84-р сургууль.
Баянгол дүүрэг
- Оюуны Ундраа цогцолбор сургууль
- Эрдмийн Өргөө цогцолбор сургууль
- Эрдмийн Ундраа цогцолбор сургууль
- 141-р сургууль.
Багануур дүүрэг
- Боловсрол цогцолбор сургууль.
Налайх дүүрэг
- 119-р сургууль.
Сүхбаатар дүүрэг
- 1-р сургууль
- 4-р сургууль
- 16-р сургууль
- 45-р сургууль.
Сонгинохайрхан дүүрэг
- Хөгжил цогцолбор сургууль
- Ирээдүй цогцолбор сургууль
- 67-р сургууль.
Хан-Уул дүүрэг
- 18-р сургууль
- 52-р сургууль
- 75-р сургууль
Чингэлтэй дүүрэг
- 39-р сургууль
- 50-р сургууль.
Өмнөх оны шалгуулагчид дараах байруудад очиж шалгалтаа өгнө.
Чингэлтэй дүүрэг
- 5-р сургууль
- 24-р сургууль
- 57-р сургууль
Хан-Уул дүүрэг
- 15-р сургууль.
Шалгалт өгөхдөө дараах баримт бичгүүдийг авч очно. Бүртгэлийн хуудас (2025 онд ЕБС төгсөж буй шалгуулагчид бүртгэлийн хуудас дээрээ сурч буй сургуулийнхаа захирлаар гарын үсэг зуруулан, тамга даруулж баталгаажуулна.
2025 оноос өмнө ЕБС төгссөн шалгуулагчдын бүртгэлийн хуудас нь QR кодоор баталгаажсан байна) Суудлын хуваарь Бүрэн дунд боловсрол болон түүнээс дээш боловсрол эзэмшсэнийг гэрчлэх баримт бичиг Иргэний үнэмлэх. Хэрэв иргэний үнэмлэх байхгүй бол E-mongolia -ийн лавлагаа, жолооны үнэмлэх, гадаад паспорт зэргийг орлуулах баримт бичиг байж болно.
Цаг үе
УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь
Өнөөдөр буюу 2025 оны зургаадугаар сарын 18-ны Лхагва гарагт цахилгаан шугам сүлжээнд хийх засварын хуваарийг танилцуулж байна. Хэрэглэгчид ээ, засвар хийх хугацаанд хэрэглээгээ түр зохицуулна уу.
ЖИЧ: Цаг агаарын нөхцөл байдлаас шалтгаалан хуваарьт өөрчлөлт орвол, гэрээт бүртгэлтэй утасны дугаарт мэдээлэл хүргэх болно. Засварын ажлыг тухайн тоноглолоос хүчдэлээс бүрэн чөлөөлсний дараа хийдэг нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж, хүлээцтэй хандахыг хэрэгчлэгч та бүхнээс хүсье.
