Шударга мэдээ
Urug.mn, Zarig.mn ёс зүйн алдаа гаргаагүй
Монголын Хэвлэл мэдээллийн зөвлөлийн Сонин, сайт, сэтгүүлийн /ССС/ Ёс зүйн хорооны 2020 оны эхний улирлын хурал 4 дүгээр сарын 9-нд боллоо. Коронавирүсийн халдвараас сэргийлэн тогтоосон хөл хорионы дэглэмээс шалтгаалан, хурлыг онлайнаар зохион байгууллаа.
Энэ удаагийн хуралд нийт 8 гомдол хэлэлцсэнээс 6-д нь дүгнэлт гаргаж, 2 гомдлыг Гомдол хүлээж авах, барагдуулах журмын (ГХАБЖ) дагуу хамтарсан хороогоор шийдвэрлүүлэх, Итгэлийн хороо байгуулан хэлэлцэхээр шийдвэрлэлээ. Энэ хоёр заалтыг аль алийг нь анх удаа хэрэглэсэн тохиолдол боллоо. Хэвлэл мэдээллийн зөвлөл нь Радио, телевизийн болон ССС-ийн Ёс зүйн хоёр хороотой. Хэрвээ гомдол гаргагч Ёс зүйн хорооны шийдвэрийг дахин хэлэлцүүлэх хүсэлт гаргавал уг гомдлыг ГХАБЖ-ын 7.2-ийн дагуу хоёр хорооны хамтарсан хурлаар шийдэх журамтай.
Харин ГХАБЖ-ын 5.7-д “Хэвлэл мэдээллийн ёс зүйн зарчмын 8-д заасан мэргэжлийн үүргийг баталгаажуулах зорилгоор ХМЗ Итгэлийн хороотой байна. Гомдол гаргагч, хариуцагч талуудаас ирүүлсэн хамгаалагдах ёстой эх сурвалжийн тухай мэдээллийг тус хороо хүлээн аваад, энэ тухай мэдээллийг эх сурвалжийн найдвартай байдлыг алдагдуулахгүйгээр ёс зүйн хороонд дамжуулна. Итгэлийн хороонд Ёс зүйн хороон дарга нар, ХМЗ-ийн гүйцэтгэх захирал орно. Сонирхлын зөрчил гарах тохиолдолд Итгэлийн хорооны гишүүнийг нэмэлт төлөөлөгчөөр орлуулна. Холбогдогч талууд энэ талаар хүсэлтээ гаргахад хороо тухайн гомдлыг хэлэлцэж эхлэхээсээ өмнө хүсэлтийг хүлээн авах эсэхээ шийднэ” гэж зааснаар нэг гомдлыг барагдуулахаар боллоо.
Итгэлийн хороо байгуулах нь өнгөрсөн 2019 онд журманд оруулсан шинэ зохицуулалт юм.
Urug.mn сайтын “Эрдэнэт” үйлдвэрийн талаарх мэдээлэл ёс зүй зөрчөөгүй
Мэдээллийн urug.mn сайтад 2020 оны 2 дугаар сарын 6-ны өдөр “Эрдэнэт үйлдвэрийн мөнгө ёолдоггүй ба дураараа дургигчид” гарчигтай эрэн сурвалжилсан материал нийтлэгдсэн. Энэ нийтлэлдээ “Эрдэнэт” үйлдвэрээс зарласан түлш шатахуун нийлүүлэх тендерт оролцон ялсан “Сод Монгол” групп “Эрдэнэт” үйлдвэрийн удирдлагатай хавсран ажиллаж энэ тендерт ялсан тухай өгүүлсэн.
Харин “Сод Монгол” групп уг нийтлэлд дурдагдсан баримтуудаа urug.mn нягтлаагүй, байгууллагын үйл ажиллагааг санаатайгаар мушгин гуйвуулж гүтгэн доромжилсон, мэргэжлийн давуу байдлаа ашиглан худал мэдээлэл тараасан гэж үзэн ХМЗ-д гомдол ирүүлжээ.
Хороо дээр дурдсан мэдээг сэтгүүл зүйн ёс зүйн хэм хэмжээний хүрээнд авч үзээд сайтын редакц зарчмын дагуу ажилласан гэсэн дүгнэлтийг гаргалаа. Тухайлбал, нэгд, сэтгүүлч “Шилэн данс дээрх бодит гүйлгээ”, “Бараа материал худалдан авах тухай санал, үндэслэл” зэрэг бичгийн эх сурвалжуудыг баримт болгон ашигласан, түүнийгээ ч тодорхой дурдсан, хоёрт, энэ нийтлэлд хэт дэврүүлсэн, хөөргөсөн зүйл байхгүй, сэтгүүлч баримтын дагуу дүгнэлт хийсэн, гуравт, сэтгүүлч мэдээллийг цуглуулж, олсон мэдээлэлдээ тулгуурлан ажилласан байх тул “Мэдээллийг мушгин гуйвуулах, бусдыг гүтгэх, доромжлох, мэргэжлийн давуу байдлаа урвуулан мэдээллийг хувийн зорилгод ашиглахгүй. Мөн мэдээлэх, эс мэдээлэхийн тулд аливаа хэлбэрийн авлига авахаас татгалзана” гэснийг зөрчөөгүй хэмээн үзлээ.
Zarig.mn алдаа гаргаагүй
Zarig.mn сайтад 2020 оны 1 дүгээр сарын 30-ны өдөр нийтлэгдсэн “Орхон аймгийн иргэн Г нь бусдад хутгалуулж хүнд гэмтжээ, гэтэл гэмт этгээд “хонгил” ярьж хариуцлагаас бултаж байна” гарчигтай нийтлэлд иргэн Э.Б-гээс гомдол ирсэн байна.
Гомдол гаргагч тус редакцийг дээрх мэдээг бэлтгэхдээ шүүхээр эцэслэн шийдэгдээгүй, мөрдөн байцаалтын шатанд байгаа хэргийн нууцыг нийтэд задалж, хувь хүний нэр хүндийг улс төрийн зорилгоор санаатайгаар гутаасан, тухайн өдрөөс хойш тус сайтын сэтгүүлч өөрийн фэйсбүүк хуудсаараа дамжуулан гэмт этгээд хэмээн гүтгэн доромжилж байгаад гомдолтой байна гэжээ. Харин редакц үүнтэй холбогдуулж хариу тайлбар ирүүлээгүй.
Zarig.mn сайтын энэ материалд хуулийн холбогдох байгууллагад шалгагдаж байгаа хэрэгт хохирогч болон хэргийг хянаж байгаа прокурорыг эх сурвалж болгож, хэрэг шийдэгдэхгүй сунжирч байгааг мэдээлжээ.
Хохирогч иргэний яриа, прокурорын тодруулгатай, ямар нэгэн байдлаар нөлөөллийн шинж агуулаагүй тул иргэн Э.Б-гийн гомдол үндэслэлгүй юм.
Сайтууд ташаа мэдээлэл түгээжээ
2020 оны нэгдүгээр сарын 15-ны өдөр ulsturch.mn сайт болон бас нэгэн сайтад “Д.Жигжиднямаа, Б.Цогтгэрэл нарыг чөлөөлөх шуурхай хурал Москвад болж байна” ижил гарчигтай мэдээлэл нийтлэгджээ. Энэ мэдээлэл нь бодитой биш ташаа мэдээлэл гэсэн гомдлыг Улаанбаатар төмөр замын Хууль зүйн албанаас ирүүлсэн юм.
Хоёр сайтын редакц мэдээллээ өөр бусад мэдээллийн сайтуудаас авахдаа мэдээллээ баталгаатай эсэхийг нягтлаагүй гэсэн тайлбарыг ирүүлжээ. Тиймээс энэ хоёр сайт нь Ёс зүйн зарчмын 1.1-т заасан “Мэдээлэл нь үнэнд нийцсэн эсэхийг баталгаажуулж, санамсаргүй алдаа гаргахаас зайлсхийнэ” гэснийг зөрчсөн гэж Хороо дүгнэлээ. Ингэхдээ нөгөө сайт нь хариу тайлбартаа уучлалт гуйж, залруулга гаргахаа мэдэгдсэн тул сайтын нэрийг олон нийтэд зарлахгүйгээр зөрчлийг мэдээлэх шийдвэр гаргасан юм.
Дундговь аймгийн прокурорын талаарх мэдээлэл хэд хэдэн зарчим зөрчжээ
“Үндэсний шуудан” сонины 2020 оны 1 дүгээр сарын 28-ны өдрийн №18/3483/ дугаарт нийтлэгдсэн “Дундговь аймгийн Засаг дарга О.Бат-Эрдэнэ, прокурорын дарга С.Гансэлэм нарыг шалгаж байна” гарчигтай мэдээлэлд Монгол Улсын Ерөнхий Прокурорын газраас гомдол ирүүлжээ.
Гомдол гаргагч ирүүлсэн гомдолдоо энэхүү нийтлэлд дурдагдсан прокурор С.Гансэлэмийн талаарх мэдээллүүд нь “огт үндэслэлгүй, худал мэдээлэл түгээсэнд, прокурорын байгууллага болон прокурорын нэр төр, алдар хүндэд халдсан, хараат бус байдалд нөлөөлсөн агуулга бүхий ташаа мэдээлэл” гэжээ. “Үндэсний шуудан” сонины редакц ирүүлсэн хариу тайлбартаа “баттай эх сурвалжаас авсан мэдээлэл” учраас нийтлэлээ ташаа гэж үзэхгүй байгаа гэдгээ илэрхийлсэн байна.
Гэсэн ч Монгол Улсад үйлчилж буй хууль тогтоомжоор аливаа мөрдөн шалгасан гэмт хэргийг Прокурорын байгууллага хянан үзэж шүүхийн шат руу шилжүүлэх эсэхийг шийддэг. Ийм эрх бүхий байгууллага “Үндэсний шуудан” сонины мэдээллийг няцааж буй тул 1.1-т заасан “Мэдээлэл нь үнэнд нийцсэн эсэхийг баталгаажуулж, санамсаргүй алдаа гаргахаас зайлсхийнэ” гэснийг зөрчсөн, мөн нийтлэлд тодорхой эх сурвалжийг дурдаагүй тул 1.2-т заасан “Эх сурвалжийн баталгаатай эсэхийг нягталж, тодорхой дурдахыг эрмэлзэнэ” гэснийг зөрчсөн, мэдээлэлд дурдсан хууль зөрчсөн үйлдлүүдийг баталгаажуулаагүй, эх сурвалжаар нотлоогүй учир 1.6-д заасан “Баталгаагүй мэдээлэл, таамаглал, ам дамжсан яриаг таамаг хэмээн тодорхой дурдана” гэснийг зөрчсөн, буруутгагдаж буй төрийн албан хаагч эсвэл эрх бүхий байгууллагаас уг асуудалтай холбоотой тайлбар аваагүй, үнэнд нийцсэн эсэхийг баталгаажуулж, тодруулаагүй учир 1.8-д заасан “Буруутгагдсан, шүүмжлэгдсэн этгээдэд тайлбар өгөх боломж олгоно” гэснийг зөрчсөн гэсэн дүгнэлтийг гаргалаа.
Ёс зүйн зарчмын 3 дахь мөрдлөгийг зөрчжээ
“UB Post” сонинд 2019 оны зургадугаар сарын 27-ны дугаарт “The threat of radicalism under our nose” /Хамар доорх радикалист үзлийн аюул/ гарчигтай нийтлэл гарсан бөгөөд уг нийтлэлд Сири улсын иргэн Зеад Камал гомдол ирүүлсэн. Уг гомдолтой холбоотойгоор редакц хариу тайлбартаа энэ асуудлаар гомдол гаргагч хууль хяналтын байгууллагад мөн гомдол гаргасан байгааг харгалзан үзэж гомдлыг түдгэлзүүлэх эсвэл хойшлуулж өгөхийг хүссэн. Хороо редакцийн хариу тайлбарыг харгалзан үзэж хоёр удаагийн хурлаар хойшлуулаад байсан юм. Тус гомдолтой холбоотойгоор анхан шатны шүүхийн шийдвэр гарсан тул хороо энэ удаагийн хурлаар гомдлыг хэлэлцэж шийдвэрлэлээ. Гомдол гаргагч редакцийг Хэвлэл мэдээллийн ёс зүйн зарчмын 1.1, 1.2, 2.3, 3, 4, 4.2, 6 гэсэн долоон зарчим зөрчсөн гэж үзсэнийг хороо хэлэлцээд зөвхөн 3-т заасан “Хэнийг ч арьс өнгө, яс үндэс, гарал угсаа, хүйсийн байдал, нас, хөгжлийн бэрхшээл, эрүүл мэнд, бэлгийн чиг баримжаа, шашин шүтлэг, гэр бүлийн байдлаар нь ялгаварлан гадуурхалтын золиос болгохгүй” гэснийг зөрчсөн, харин бусад заалтуудыг зөрчөөгүй хэмээн дүгнэлээ.
Бэлтгэсэн Д.НАРАНТУЯА
Шударга мэдээ
Монгол Улс Олон улсын цоохор ирвэсийн холбоонд гишүүнээр элсэнэ
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны аравдугаар сарын 15-нд боллоо. “Олон улсын цоохор ирвэсийн холбоонд Монгол Улс элсэхийг дэмжих тухай” Засгийн газрын тогтоолын төслийг хэлэлцэн дэмжлээ.
Манай улсын хувьд тус холбооны гишүүн болсноор монгол орны цоохор ирвэс, түүний амьдрах орчныг хамгаалах, ирвэстэй нутагт амьдардаг иргэд, малчдын амьдралын чанарыг дээшлүүлэх ач холбогдолтой ажээ.
БНЭУ муурын төрлийн амьтдыг хамгаалах зорилгоор “Олон улсын том муурын холбоо” байгуулах санаачилга дэвшүүлж, Монгол Улсын тус санаачилгад нэгдэн орох хүсэлтийг 2023 онд анх ирүүлжээ.
Шударга мэдээ
Угаар мэдрэгчийг унтраахгүйгээр агаар сэлгэлт хийвэл дохио автоматаар зогсоно
Нийслэлийн Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв нь 122 мянган айлд суурилуулсан алсын зайн дамжуулагчтай угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжид 24 цагаар хяналт тавин ажилладаг.
Энэ талаар холбогдох албаныхнаас тодрууллаа.
“Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв” ОНӨААТҮГ-ын дарга Б.Баттулга “ТҮХТ нь нийслэлийн хэмжээнд долоон дүүрэгт нийт 176 мянган өрхөд угаарын хийнээс урьдчилан сэргийлэх болон авран хамгаалах мэдээлэл өгч ажилладаг. Мөн өрхүүдийн яндан, зуухны битүүмжийг шалгаж, засвар үйлчилгээ үзүүлж байна. Хяналтын төвийн хувьд айл өрхүүдийн агаарын чанар муудсан, угаарын хий илэрсэн мэдээллийг хүлээн авч тухайн айл, иргэнд сэрэмжлүүлдэг. Айл өрхүүд зуухаа удаан галлаагүй байснаас үүдэн яндан хоолойны битүүмж алдагдсанаас угаарын хийн эрсдэл үүсдэг” гэлээ.
“Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв” ОНӨААТҮГ-ын дэлгэцийн оператор Д.Сувд “Нийслэлийн Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв 24 цагийн турш дөрвөн ээлжээр ажиллаж, өрхүүдийн угаар мэдрэгчийг хянадаг. Өдрийн 12 цагийн хугацаанд нэг хүн 300–350 өрхийн дуудлагад хариу өгч, нийт 1200–1300 дуудлага хүлээн авч ажиллаж байна. Хүйтний улирал болж, галлагаа эхэлснээр түлшний таталт, утааны дуудлагууд их ирж байна. Тиймээс засварын дуудлагууд ч мөн давхар нэмэгдэж байгаа. Угаар мэдрэгч нь гэрийн агаарыг хянаж, түвшин ихсэхэд дуут дохио өгдөг. Зарим иргэд шөнийн цагаар дохио дуугарахад төвөгшөөгөөд унтрааснаас болж хяналтын төвд дохио ирэхээ больдог. Ингэснээр тухайн өрх угаартах эрсдэлтэй тул угаар мэдрэгчийг унтраахгүйгээр агаар сэлгэлт хийвэл дохио автоматаар зогсоно. Угаарын хий үнэргүй, харагддаггүй тул иргэд өөрсдөө мэдэх боломжгүй. Иргэд угаар мэдрэгчийн дуут дохио ирэхэд утсаа авахгүй байх, эсвэл хяналтын төвийн дугаарыг блок хийх тохиолдол гарч байна. Тиймд, иргэд 70119410 гэсэн дугаараас залгасан тохиолдолд заавал утсаа авах шаардлагатай гэдгийг анхааруулж байна” гэв.
“Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв” ОНӨААТҮГ-ын өрхийн зуухны инженер П.Анхбаяр “Угаар мэдрэгчийн баталгаа таван жил, тасралтгүй ажиллуулахад гурван жилийн баталгаатай. Ихэвчлэн механик эвдрэл болон хэрэглэгчийн хайхрамжгүй байдлаас угаар мэдрэгчийн гэмтэл үүсдэг. Төхөөрөмжийг монгол инженерүүд зохион бүтээсэн бөгөөд нарийвчлал, мэдрэх чадвар өндөр болсон.
Засвар үйлчилгээний хэлтэс долоон дүүрэгт ажиллаж, шаардлагатай айл өрхүүдийн пийшинг хөөлж, засварлаж байна. Өнөөдрийн байдлаар 2500 гаруй дуудлага ирж, 2384 айлд үйлчилгээ үзүүлээд байна. Стандартын шаардлага хангаагүй зуух хэрэглэснээс болж угаарын хий үүсэх тохиолдол ихэссэн. Нийт 176 мянган өрхөөс 39 мянга гаруй нь чанарын шаардлага хангаагүй зуух ашиглаж байна. Жишээлбэл, сайжруулсан түлшний шаталтын хугацаа найман цаг байдаг ч айл өрхүүд 5–6 цагийн дараа гал унтарсан гэж үзэн яндангаа хаадаг. Үүний улмаас угаарын хий үүсэж, хүчилтөрөгчийн дутагдалд ордог.
Угаар мэдрэгчийг тогтмол шалгаж, бат бөх газар байрлуулж, унтраахгүй байх шаардлагатай. Сонгинохайрхан дүүрэгт хамгийн олон дуудлага ирж байгаа бөгөөд 15 мянга гаруй угаарын тохиолдол бүртгэгдсэн. Эдгээрээс 644 өрхөд шөнийн цагаар угаарын түвшин аюултай хэмжээнд хүрч, хяналтын ажилтнууд газар дээр нь очиж, авран хамгаалсан. Нийслэлийн долоон дүүрэгт хариуцсан хяналтын багууд ажиллаж, угаарын хий илэрсэн айлд утсаар болон биечлэн очиж сэрэмжлүүлэг өгдөг. Утас холбогдохгүй бол хажуу айл руу холбогдож, шаардлагатай тохиолдолд жижүүрийн баг очин ажиллаж байна” гэлээ.
Шударга мэдээ
Хүннү хотын 127.4 км авто замын бүтээн байгуулалт 30 хувьтай үргэлжилж байна
Нийслэл Улаанбаатар хотын хүн амын төвлөрлийг сааруулах, бүс нутгийн тэнцвэртэй хөгжлийг хангах зорилгоор “Хүннү” хотыг Богд хан уулын өвөрт, Хөшигийн хөндийд төлөвлөсөн.
Энэхүү хот нь Улаанбаатар хотоос 53 км, Төв аймгийн Зуунмод хотоос 10 км зайд, “Чингис хаан” олон улсын нисэх буудлын орчимд байрших бөгөөд нийт 150,000 хүн ам, 80,000 орчим ажлын байр, 10.5 сая м.кв барилгажих талбайтай байх юм.
Хүннү хотод төрийн байгууллагуудын цогцолбор, эдийн засгийн чөлөөт бүс, их дээд сургууль, оюутны хотхон, тээвэр ложистикийн нэгдсэн төв зэрэг олон чиг үүрэг бүхий шинэ төв болгохоор төлөвлөсөн бөгөөд олон улсын жишигт нийцсэн, байгаль орчинд ээлтэй “Ногоон” хот болох юм.
Хүннү хотын Хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө, ажлын зураг төслийн дагуу 2022 оноос хойш хотын дэд бүтцийн эх үүсвэрийн бүтээн байгуулалтын ажлууд хэрэгжиж, цахилгаан хангамж 86%, ус хангамж 80%, үерийн хамгаалалтын суваг 75%, мэдээлэл холбооны сүлжээ 65%, ариутгах татуурга 10%, дулаан хангамж 10 % -ийн гүйцэтгэлтэй үргэлжилж байна.
Төслийн хүрээнд Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр эхний ээлжинд 127,4 км зам барихаар төлөвлөгдсөн бөгөөд замын ажлын зураг төсвийг “ХЗТ автозам” ХХК гүйцэтгэж байна.
Нийт 127,4 км замаас эдийн засгийн чөлөөт бүсэд 24,6км, олон нийтийн төвд 6,4км, хотын төв засаг захиргааны бүсэд 77,8 км, их сургууль оюутны хотхон өндөр технологийн бүсэд 2,2 км, тээвэр логистикийн бүсэд 16,4 км зам тус тус төлөвлөгдсөн. Ажлын гүйцэтгэл 30 хувьтай хэрэгжиж байна.
