Улстөр нийгэм
"Шүүх эрх мэдлийн хариуцлагыг дээшлүүлэх, хараат бус байдлыг хангах нь” сэдэвт хэлэлцүүлэг боллоо

Энэ сарын 24-ний өдөр болсон "Шүүх эрх мэдлийн хариуцлагыг дээшлүүлэх, хараат бус байдлыг хангах нь” сэдэвт хэлэлцүүлэгт оролцогчид Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, санал, АН-ын санал, Улсын Их Хурлын нэр бүхий 62 гишүүний өргөн мэдүүлсэн Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаарх танилцуулгатай холбогдуулж асуулт асууж, хариулт авлаа.
Төслийн танилцуулгатай холбогдуулан нийт 31 оролцогч асуулт асууж, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд, АН-ын дэд дарга, хуульч Х.Тэмүүжин, УИХ-ын гишүүн, Хууль зүйн байнгын хорооны дарга Х.Нямбаатар болон ажлын дэд хэсгийн ахлагч, доктор О.Мөнхсайхан нар хариулт өгсөн юм. Тухайлбал, УИХ-ын даргын Бодлогын зөвлөлийн гишүүн, УИХ-ын дэд дарга асан Л.Цог шүүгчдийн томилгоотой холбоотой асуудлаар Улсын дээд шүүх, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал авсан эсэх, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн шүүгч бус гишүүн гэж ямар хүн байхыг тодруулсан.
УИХ-ын гишүүн, Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хоёр, гурав дахь хэлэлцүүлэгт бэлтгэх Ажлын хэсгийн гишүүн Х.Нямбаатар, Шүүх эрх мэдлийн хариуцлагыг дээшлүүлж, хараат бус байдлыг хангахтай холбоотой нэмэлт, өөрчлөлтийн ажлын дэд хэсгийн ахлагчМонгол Улсын Их сургуулийн Хууль зүйн сургуулийн багш, хууль зүйн ухааны доктор О.Мөнхсайхан нарын хариулснаар, Улсын дээд шүүхээс 2018 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдөр санал ирүүлсэн байна.
Хуулийн төслийн 51.2-т заасан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Үндсэн хуульд заасан шаардлага хангаагүй гэж үзвэл шүүгчийг батламжлахаас татгалзаж, үндэслэлээ нийтэд мэдээлнэ хэмээн заасныг хасах, Бүх шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгчийг тухайн шүүхийн шүүгчдийн дотроос нийт шүүгчдийн олонхийн саналаар гурван жилийн хугацаагаар сонгоно гэж төсөлд тусгасныг зургаан жил болгох зэрэг саналыг ирүүлсэн байна. Түүнчлэн Улсын дээд шүүхээс Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийг Улсын дээд шүүхийн дэргэд байлгах, даргыг нь томилох санал ирүүлсэн гээд сүүлийн энэ санал нь олон улсын туршлага, судалгаагаар хэрэгжих боломжгүй нь тогтоогдсон тул хүлээн авах боломжгүй гэж дэд ажлын хэсгийн түвшинд үзсэн гэлээ.
Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс Улсын дээд шүүхийн шүүгчийг хоёр удаа 10 жилээр томилдог байх санал ирүүлсэн гэлээ.
Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн 10 гишүүний тав нь шүүгч биш гишүүд байх бөгөөд гурвыг нь харьяалах Байнгын хороо, нэгийг нь Засгийн газар, нэгийг нь мэргэжлийн холбооноос нэр дэвшүүлж, томилгооны сонсгол хийн, УИХ хуралдаанд оролцсон гишүүдийн гуравны хоёроос доошгүй саналаар томилохоор тусгасан хэмээн хариуллаа. Ингэснээр шүүхэд ёс бусаар нөлөөлөх эрсдлийг хаана гэж үзсэн хэмээн ажлын хэсгээс хариулт өгсөн.
Мөн МАХН-ын Гүйцэтгэх товчооны гишүүн Л.Мөнхсайхан, хуульч Ц.Оюунбаатар нар шүүгчдийг томилдог биш сонгодог байж болохгүй юу гэсэн асуудлыг хөндсөн.
УИХ-ын гишүүн, Ажлын хэсгийн гишүүн Х.Нямбаатар, шүүгчдийг сонгодог байх тогтолцоо нь хамгийн сул талтай хэмээгээд сонгогдохын тулд зүй бус амлалт өгч, мөнгөний хамааралтай болох магадлалтайг дурдаад шүүгчдийг хараат бус байлгах гэж судлаачид эрэлхийсний эцэст дээрх шийдлийг гарган, алдаа дутагдал гаргасан шүүгчийг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх, огцруулах болон бусад шийтгэл ногдуулах, чөлөөлөх шийдвэр гаргах Шүүгчдийн хариуцлагын зөвлөлийн асуудлыг Үндсэн хуульд тусгах нь зүйтэй гэдгийг тодотгов.
АН-ын дэд дарга, хуульч Х.Тэмүүжин, дэлхийн тав хүрэхгүй улсад шүүгчдийг сонгодог тогтолцоо байдаг гээд, өдгөө энэ загвар нь “толгойн өвчин” хэмээгдээд буйг онцолсон. Шүүгчид сонгогддог байвал улстөрчидтэй адил болж, нотлох баримтад тулгуурлах бус олон нийтэд таалагдах гэсэн шийдвэр гаргах магадлал өндөрсөх учир шүүхийг улс төрийн нөлөөнөөс ангид байлгах үүднээс томилдог байхаар тусгасан нь зүйтэй гэсэн байр суурьтай байгаагаа илэрхийлэв.
Түүнчлэн хэлэлцүүлэгт оролцогчид Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, ажиллах бүрэн эрхийн хугацаа, Шүүгчийн хариуцлагын зөвлөлийг төсөлд хэрхэн тусгасан, Ерөнхийлөгчийн өргөн мэдүүлсэн төсөл, саналд тусгасан Шүүхийн сахилгын хорооны үйл ажиллагааны талаар тодруулсан юм.
УИХ-ын гишүүн, Ажлын хэсгийн гишүүн Х.Нямбаатар, доктор О.Мөнхсайхан нарын хариулснаар, төсөлд Шүүхийн ерөнхий зөвлөл 10 гишүүнээс бүрдэх бөгөөд дөрвөн жилийн хугацаагаар зөвхөн нэг бүрэн эрхийн хугацаанд ажиллахаар тусгажээ.
Шүүгчийн хариуцлагын зөвлөл есөн гишүүнтэй байх бөгөөд тэдгээрийн гурав нь шүүн таслах ажлын туршлагатай хуульч, гурав нь хууль зүйн эрдэмтэн, гурав нь иргэдийн төлөөлөл байх бөгөөд Зөвлөлийн гишүүд нь зургаан жилийн хугацаагаар зөвхөн нэг бүрэн эрхийн хугацаанд ажиллах аж.
Харин Еөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд, хариуцлагагүй шүүгчид хариуцлага тооцдог бие даасан, хараат бус байгууллага бий болгох зорилгоор Ерөнхийлөгч өргөн барьсан төсөл, саналдаа “Шүүгчид сахилгын шийтгэл ногдуулах зорилгоор Шүүхийн сахилгын хороо ажиллана" хэмээн тусгасныг онцоллоо.
Түүнчлэн Ерөнхийлөгч төсөлдөө Шүүхийн сахилгын хороо хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу шүүгчийг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх, огцруулах, чөлөөлөх тохиолдолд саналаа томилсон эрх бүхий албан тушаалтанд хүргүүлэх бөгөөд бусад шийтгэл ногдуулах шийдвэрийг бүрэн эрхийнхээ хүрээнд өөрөө гаргана хэмээн тусгажээ.
Хэлэлцүүлэгт оролцогчид төслийн танилцуулгатай холбогдуулан төсөл санаачлагчид ажлын дэд хэсгийн гишүүдээс асуулт асууж, хариулт авсны дараа үргэлжлүүлэн үг хэлж байр сууриа илэрхийлж байна.
Улстөр нийгэм
ЗГ: Хар тамхи, мансууруулах бодистой холбоотой гэмт этгээдэд хүлээлгэх ял шийтгэлийн бодлогыг чангатгана
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны долоодугаар сарын 23-нд болж дараах шийдвэрүүдийг гаргалаа. Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын наймаа нь НҮБ-ын Үндэстэн дамнасан зохион байгуулалттай гэмт хэргийн эсрэг конвенцод заасанчлан үндэстэн дамнасан, нарийн зохион байгуулалттай, нууц, далд аргаар үйлдэгддэг гэмт хэрэг юм. Энэ төрлийн гэмт хэрэг үйлдэх арга, зохион байгуулалт боловсронгуй болж, манай улсын үндэсний аюулгүй байдалд аюул занал учруулах шинжтэй болж байна. Хар тамхи, мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөлөх бодистой тэмцэх арга хэмжээний талаар Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар хэлэлцээд дараах шийдвэрийг гаргалаа. Үүнд:
1.Хар тамхи, мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хууль бус эргэлттэй тэмцэх төрийн байгууллагуудын үйл ажиллагааны уялдаа холбоо, нэгдмэл байдлыг хангаж, мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодистой холбоотой гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, олон нийт, ялангуяа хүүхэд, залуучуудад мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хор хөнөөлийн талаар таниулах эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох зорилгоор УИХ-аас 2002 онд баталсан Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын эргэлтэд хяналт тавих тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг шуурхай эцэслэн боловсруулж, энэ оны наймдугаар сард багтаан танилцуулахыг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Л.Мөнхбаатар, Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга С.Бямбацогт нарт тус тус даалгав. Энэ ажлын хүрээнд мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хууль бус эргэлттэй холбоотой гэмт хэргийн шалтгаан, нөхцөл, гэмт хэрэг үйлдэгдсэн байдлыг судлан үзэж, гэмт этгээдэд хүлээлгэх хариуцлагыг мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хэмжээ, үйлчлэл болон бусад обьектив талыг харгалзан ялгамжтай тогтоож, ял шийтгэлийн бодлогыг чангатгана.
2.Монгол Улсын хилээр хар тамхи, мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөлөх бодисыг хууль бусаар нэвтрүүлэхийг таслан зогсоох, хязгаарлах зорилгоор Бүгд Найрамдах Турк, Бүгд Найрамдах Солонгос Улс, Америкийн Нэгдсэн Улс, Оросын Холбооны Улс, Тайланд, Вьетнам Улс болон олон улсын байгууллагатай хамтран ажиллах;
3.Цагдаагийн ерөнхий газрын Хар тамхитай тэмцэх газрыг бие даасан, хараат бус байгууллага болгон бэхжүүлэх асуудлыг судалж, саналаа ирэх сард багтаан Засгийн газарт танилцуулах;
4.Мансуурах донтой иргэдийг эмчлэх, сэтгэлзүйн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх, нийгэмшүүлэх төвийг Эрүүл мэндийн яамны харьяанд байгуулах асуудлыг судалж Засгийн газарт танилцуулах, Монгол Улсад хориглосон, хязгаарласан, хяналтад байх шаардлагатай мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт эмийн жагсаалтыг шинэчлэн батлах;
5.Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хэрэглээний тархалтын тандалт, судалгаа хийж, бүх шатны боловсролын байгууллагын сургалтын хөтөлбөрт урьдчилан сэргийлэх нөлөөллийн ажлыг зохион байгуулахыг Засгийн газрын холбогдох гишүүдэд даалгалаа.
Мөн хүүхэд, залуучуудын чөлөөт цагийг зөв өнгөрүүлэх чиглэлээр соёл, спортын үйл ажиллагааг тогтмол зохион байгуулах Соёл, спорт, аялал жуулчлал, залуучуудын сайд, аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарт, манай улсад ургадаг мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт ургамлын тархцыг хумих ажлыг эрчимжүүлж, бүрэн устгах арга хэмжээ авахыг Цагдаагийн ерөнхий газарт үүрэг болгов.
Улстөр нийгэм
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсад хийх төрийн айлчлал эхэллээ
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсын Ерөнхийлөгч Эмомали Рахмоны урилгаар 2025 оны 07 дугаар сарын 23-26-ны өдрүүдэд тус улсад төрийн айлчлал хийхээр хүрэлцэн ирлээ.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг “Душанбе” олон улсын нисэх онгоцны буудалд тус улсын Тэргүүн Шадар сайд Холикзода Хоким, тус улсад хавсран суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Д.Баярхүү нар угтаж авлаа.
Энэ удаагийн айлчлал Төв Азийн улс орнууд, тэр дундаа Тажикстан Улстай найрсаг харилцаагаа өргөжүүлэн хөгжүүлэх, хамтын ажиллагааг эдийн засгийн агуулгаар баяжуулах, ард түмний найрамдал, нөхөрлөлийг бэхжүүлэхэд чухал түлхэц болно гэж талууд үзэж байна.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, Эмомали Рахмон нар ганцаарчилсан уулзалт болон албан ёсны хэлэлцээ хийж, “Найрсаг харилцаа, олон талт хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх тухай Монгол Улс, Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсын хамтарсан мэдэгдэл” гаргана.
Айлчлалын хүрээнд хоёр улс харилцаа, хамтын ажиллагааг хөгжүүлэхтэй холбоотой баримт бичгүүдэд гарын үсэг зурахаар төлөвлөж байна.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх мөн тус улсын Мажлиси Намояндагон /Парламентын доод танхим/-ын даргыг хүлээн авч уулзаж, харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар санал солилцоно.
Айлчлалын хүрээнд хоёр орны төрийн тэргүүн нарын ивээл дор анхны бизнес форум болон соёл, урлагийн тоглолт болох юм. Хоёр улс 1992 онд дипломат харилцаа тогтоосон бөгөөд манай улсаас анх удаа Ерөнхийлөгч төрийн айлчлал хийж байна.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Душанбе хотноо хүрэлцэн ирсэн даруйдаа Тажикийн түүх, соёлын бэлгэ тэмдэг болсон Исмоил Сомони-гийн хөшөөнд цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүллээ.
Тажикийн төрт ёсны түүхэнд тод мөрөө үлдээсэн Саманидын анхны эмир Исмоил Сомони-г ард түмэн нь мөнхөд дээдэлдэг бөгөөд 13 метр өндөр хөшөөг нь бүтээж, IX-X зуунд Бухарт баригдсан Саманидын бунхны хуулбар бүхий музей байгуулжээ.
Хөшөөний хоёр талд байрлах хүрэл арслангууд нь улсын тогтвортой байдал, энх тайван, үндэсний эв нэгдлийг илэрхийлдэг. Тажикистан Улсад айлчилж байгаа төр, засгийн тэргүүн, хүндэт зочид тус улсын Төрийн ёслолын журмын дагуу хөшөөнд цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүлдэг юм.
Улстөр нийгэм
УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь
Өнөөдөр буюу 2025 оны долоодугаар сарын 24-ний Пүрэв гарагт цахилгаан шугам сүлжээнд хийх засварын хуваарийг танилцуулж байна. Хэрэглэгчид ээ, засвар хийх хугацаанд хэрэглээгээ түр зохицуулна уу.
ЖИЧ: Цаг агаарын нөхцөл байдлаас шалтгаалан хуваарьт өөрчлөлт орвол, гэрээт бүртгэлтэй утасны дугаарт мэдээлэл хүргэх болно. Засварын ажлыг тухайн тоноглолоос хүчдэлээс бүрэн чөлөөлсний дараа хийдэг нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж, хүлээцтэй хандахыг хэрэгчлэгч та бүхнээс хүсье.
-
Цаг үе2023/10/16
Бүсийн оношилгоо эмчилгээний төвд компьютер томографийн аппарат өгчээ
-
Цаг үе2022/03/16
Омикрон, дельта, томуу болон ханиадыг хэрхэн ялгах вэ
-
Цаг үе2024/07/31
“Кинг тауэр” хорооллын орчимд үүсдэг ил задгай хог хаягдлыг тогтмол ...
-
Улстөр нийгэм2020/12/02
ТБХ: Ерөнхийлөгчийн хоригийг хүлээн авахыг дэмжсэнгүй