Улстөр нийгэм
СЕХ: УИХ-д суудалтай нам, эвслээс тус бүр зөвхөн нэг нэр дэвшигчийн баримт бичгийг хүлээн авна
Монгол Улсын Үндсэн хуулийн гучин нэгдүгээр зүйлийн 2-т “Улсын Их Хуралд суудал бүхий нам дангаараа буюу хамтран Ерөнхийлөгчид тус бүр нэг хүний нэр дэвшүүлнэ.”, мөн Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.5-д “Монгол Улсын Их Хуралд суудал бүхий улс төрийн нам дангаараа, эсхүл хамтран Ерөнхийлөгчид нэг хүнийг нэр дэвшүүлэх эрхтэй” гэж хуульчилсан. Иймд Сонгуулийн ерөнхий хороо дээрх хууль тогтоомжид заасны дагуу Улсын Их Хуралд суудалтай нам, эвслээс тус бүр зөвхөн нэг нэр дэвшигчийн баримт бичгийг хүлээн авах учиртай.
Иймээс УИХ-д суудал бүхий намын хувьд Монгол Улсын Үндсэн хуулиар баталгаажсан иргэдийнхээ сонгох эрхэд хүндэтгэлтэй хандаж, “нэг хүнийг нэр дэвшүүлэх” хуулийн шаардлагад нийцүүлэн намд үүссэн асуудлаа шийдвэрлэхийг хүсээд Сонгуулийн ербнхий хороо АН-ын хоёр талаас ирүүлсэн баримт бичгийг хүлээн аваагүй байна.
Энэ талаар СЕХ-ны хуулийн хэлтсийн дарга Д.Бат-Эрдэнэ тайлбар өглөө.
-Өнөөдрийн байдлаар СЕХ-нд хэчнээн нам Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчдийн нэрсээ өгөөд байна вэ?
-Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тухай хуульд заасны дагуу УИХ-д суудал бүхий нам эвсэл тус бүр нэг хүний нэр дэвшүүлээд хуульд заасан хугацаанд СЕХ-нд холбогдох баримт бичгээ өгөхөөр хуульчилсан байдаг. Хөл хориотой байгаа энэ хугацаанд тодорхой цагт ирэхийг урьдчилж мэдэгдсэн байгаа. Энэ дагуу МАН-аас болон Зөв хүн Электрот эвслээс нэр дэвшигчийн материалыг хүлээлгэж өгсөн.
Монгол Улсын Үндсэн хуульд УИХ-д суудал бүхий нам эвсэл зөвхөн нэг хүний нэр дэвшүүлнэ гэдгийг заасан байдаг. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тухай хуульд ч заасан байдаг. Сонгуулийн Ерөнхий хороо бол иргэний сонгох, сонгогдох эрхийг эдлүүлэх, эрхийг хангаж өгөх зохион байгуулалттай ажилладаг байгууллага. Ийм учраас сонгогдох эрх талаасаа УИХ-д суудал бүхий улс төрийн томоохон хүчин АН-ыг нэр дэвшүүлэх, сонгогдох эрхэд хүндэтгэлтэй хандаж байна. Нийтэд ил байгаа баримтаар мөрийн хөтөлбөрт дүгнэлт гаргах эрхтэй байдаг. Гэтэл СЕХ-нд 2 мөрийн хөтөлбөрөөр баримт ирж байна. Мөн 2 нэр дэвшигчийн материалыг бүрдүүлж өглөө. Тиймээс СЕХ-ноос хуулийн дагуу нэг материалыг бүрдүүлж өгөх ёстой гэсэн шаардлага тавьсан. Тиймээс хүлээж авсангүй.
Өнөөдрийн 24 цагийг өнгөртөл материал хүлээж авна. Харин энэ хугацаанд өгч чадахгүй бол эрх бүхий байгууллагын тодорхойлолт, лавлагаа, материалыг үндэслэж нэг материал хүлээж авна. Хуулиар хүлээсэн үүргээ л биелүүлнэ.
-Мөрийн хөтөлбөрт аудитын байгууллагаас дүгнэлт хийдэг. АН-аас өгсөн мөрийн хөтөлбөрт аудитаас ямар дүгнэлт хийсэн бэ?
-Баримт бичгийн агуулга руу орох хуулиар заасан хугацаатай. Өнөөдрийн хувьд баримт бичгийн бүрдүүлбэрийн хувьд бүрэн гүйцэд байна уу, үгүй юу гэдгийг нягтлан шалгаж хүлээж авах ёстой. Харин энэ бүхний дараа буюу 3 хоногийн хугацаанд ирсэн баримттай нягтлан шалгах ажиллагаа явуулаад хуульд заасанд нийцэж байна уу гэдэгтэй танилцаад хорооны хурлаар бүртгэх эсэх асуудлыг шийдвэрлэдэг. Үндэсний аудитын хорооноос СЕХ-нд 2 мөрийн хөтөлбөр ирүүлсэн. Түүнээс бус СЕХ намын дотоод асуудлыг мэдэхгүй. Тиймээс Улсын дээд шүүх, тамга тэмдэгийн эрх бүхий байгууллага Улсын бүртгэлийн газар, Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүх, давж заалдах шүүхүүдээс лавлагаа авсан байгаа. Тиймээс энэ баримтад үндэслэж шийдвэрлэнэ.
-24 цагийн хугацаанд АН дотооддоо асуудлаа шийдэж чадахгүй нэг нэр дэвшигч гаргаж чадахгүй тохиолдолд яах вэ?
-АН УИХ-д суудалтай, улсын дээд шүүхэд бүртгэлтэй нам учраас нэр дэвшигч бүртгүүлэх эрхтэй. Тиймээс Үндсэн хуульд заасны дагуу дотоод асуудлаа цэгцлээд нэг нэр дэвшигч бүртгүүлээч ээ гэж хүсэж байна.
Улстөр нийгэм
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Парламентын Доод танхимын дарга Ом Бирла бараалхав
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Ерөнхийлөгч Дроупади Мурму, Ерөнхий сайд Нарендра Моди нарын урилгаар 2025 оны 10 дугаар сарын 13-16-ны өдрүүдэд тус улсад төрийн айлчлал хийж байна.
Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхэд тус улсын хууль тогтоох дээд байгууллага болох Парламентын Доод танхим Лок Сабха-гийн дарга Ом Бирла бараалхлаа.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Монгол Улс Энэтхэг Улсыг “гуравдагч хөрш” төдийгүй бүс нутаг дахь итгэлт түнш хэмээн үздэг бөгөөд “Стратегийн түншлэл”-ийн харилцааг улам бүр гүнзгийрүүлж, хамтын ажиллагааны цар хүрээг өргөжүүлэн хөгжүүлэх нь Монгол Улсын гадаад бодлогын тэргүүн зорилтуудын нэг гэдгийг тэмдэглэв.
Тэр бээр Парламентын Доод танхимын дарга Ом Бирла-тай 2023 онд Монгол Улсад уулзаж байснаа эргэн дурсаж, түүний айлчлал нь ард түмний найрамдал, нөхөрлөлийг бэхжүүлж, парламент хоорондын хамтын ажиллагааг шинэ шатанд гарган, цаашдын хамтын ажиллагааны бат бэх суурийг тавьсан гэдгийг онцоллоо.
Дарга Ом Бирла Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхтэй Энэтхэг Улсад дахин уулзаж буйдаа баяртай байгаагаа илэрхийлээд, энэ төрийн айлчлал нь хоёр улсын “Стратегийн түншлэл”-ийн харилцааг бэхжүүлэх, Монгол Улсын Их Хурал болон Энэтхэг Улсын Лок Сабха хоорондын найрсаг харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхэд чухал ач холбогдолтой түүхэн үйл явдал болж буйг тэмдэглэлээ.
Тэрбээр хоёр улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 70 жилийн ойн хүрээнд хоёр орны парламент, парламент дахь найрамдлын бүлгийн солилцоо, хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, Энэтхэг, Монголын найрсаг харилцааг шинэ агуулгаар баяжуулан хөгжүүлэхэд Энэтхэг Улсын Парламент хамтран ажиллана гэдгийг илэрхийллээ.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Энэтхэгийн талын хөнгөлөлттэй зээл, буцалтгүй тусламжийн хүрээнд хэрэгжиж буй Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн бүтээн байгуулалт нь хоёр орны найрсаг хамтын ажиллагааны бэлгэ тэмдэг болсон гэдгийг онцоллоо.
Энэ төслийг төлөвлөсөн хугацаанд нь амжилттай хэрэгжүүлэхэд Энэтхэгийн Парламент анхаарч, тууштай дэмжлэг үзүүлж ирсэнд монголын ард түмэн нэн талархаж байдгийг тэмдэглэлээ.
Улстөр нийгэм
Орон сууцны үнэ өссөн байна
Орон сууцны үнийн индекс есдүгээр сард 1.34 болж, өмнөх оны мөн үеэс 14.0 хувиар, өмнөх сараас 1.1 хувиар тус тус өссөн байна.
Шинэ орон сууцны үнэ өмнөх оны мөн үеэс 13.5 хувиар, өмнөх сараас 1.1 хувиар, хуучин орон сууцны үнэ өмнөх оны мөн үеэс 14.7 хувиар, өмнөх сараас 1.3 хувиар тус тус өссөн байна гэж Үндэсний Статистикийн Хорооноос мэдээллээ.
Улстөр нийгэм
Нийслэлийн хэмжээнд 2025 оны II ээлжийн цэрэг татлагыг энэ сарын 17, 18, 19-ний өдөр зохион байгуулна
Нийслэлийн хэмжээнд 2025 оны II ээлжийн цэрэг татлагыг энэ сарын 17, 18, 19-ний өдөр зохион байгуулна. Мөн хугацаат цэргийн албанд тэнцсэн залуусаас санал авч мэргэжил эзэмшүүлнэ.
Тодруулбал, барилгын засал, сантехникч, цахилгаанчин, гагнуурчин, үсчин, оёдолчин зэрэг мэргэжлийг эзэмших боломжтой. Харин тухайн мэргэжлээрээ ажиллаж байсан бол ахисан шатны сургалтад хамруулах аж.
Энэ талаар НЗДТГ-ын Цэргийн штабын дарга Г.Ялалт “Өмнөх жилүүдэд цэргийн алба хааж буй залууст англи хэл, жолооны курсийн сургалтыг цэргийн эрдмийн хичээлтэй хавсарч олгосон нь үр дүнтэй байсан. Тийм учраас цэргийн алба хаах хугацаанд нь тухайн орон нутгийн МСҮТ-тэй хамтарч мэргэжил эзэмшүүлнэ.
Ингэхдээ цэргийн албанд тэнцсэн залуусаас ямар мэргэжлээр суралцах хүсэлтэй байгаа талаар нь санал авна. Мөн цэргийн насны залуусын эрүүл мэндийн асуудалд ямар түвшинд байгааг тогтоох дүн шинжилгээ хийнэ. Энэ хүрээнд БЗД-ийн хэмжээнд цэрэгт татагдах насны 2000 иргэнийг эрүүл мэндийн цогц шинжилгээнд хамруулна. Хугацаат цэргийн албанд татагдагч нь найман төрлийн шинжилгээ хийлгэж, эрүүл мэндийн үзлэгт орно” гэлээ.
Цэрэг татлагын байранд очихдоо:
- Иргэний үнэмлэх
- Цэргийн үүрэгтний үнэмлэх
- Мэргэжил эзэмшсэн бол мэргэжлийн үнэмлэх
- Сургууль төгссөн бол диплом зэрэг бичиг баримтыг биедээ авч очих шаардлагатай.
Цэцэг татлагыг дараах есөн байршилд зохион байгуулна.
- Баянгол дүүргийн 96 дугаар сургууль,
- Баянзүрх дүүргийн - 14 дугаар сургууль,
- Сүхбаатар дүүргийн - 3 дугаар сургууль,
- Сонгинохайрхан дүүргийн - 83 дугаар сургууль,
- Чингэлтэй дүүргийн - 5 дугаар сургууль,
- Хан-Уул дүүргийн - 34 дугаар сургууль,
- Налайх дүүргийн - Налайх политехник коллеж,
- Багануур дүүргийн - Гүн галуутай цогцолбор сургууль,
- Багахангай дүүргийн - Хангай цогцолбор сургууль дээр тус тус зохион байгуулна.
