Шударга мэдээ
Д.Тэрбишдагвын номын танилцуулга Мюнстер хотод үргэлжлэв
Тэд биднийг дагуулан хотын төв хэсгээр алхаж, үүх түүхээс хуучилж, алдарт Энхтайвны танхим (Friedenssaal) -д орцгоов.
Мюнстер хотын түүхэн дэх хамгийн алдартай үйл явдал болох 30 жил үргэлжилсэн дайныг дуусгасан Вестфалийн энх тайвны гэрээг 1648 онд энэ танхимд байгуулсан түүхтэй. Түүхийн олон үзмэрүүдийг сонирхож, нүдээ хужирлав. Цагийн зүү үдээс хойшоогоо заахад хоттой танилцах аялалаа өндөрлөж зураач Ц.Ган-Эрдэнийн урланг зорилоо. Тэнд УИХ-ын гишүүн асан Д.Тэрбишдагвын Герман улсад хэвлэгдсэн “УЛААН БИЧИН ЖИЛД - Монгол гэрээс Бранденбургийн хаалга хүрсэн нүүдэлчин” номын танилцуулгыг хийхээр төлөвлөсөн юм. Уран бүтээлийн урлангийн хаалгаар оронгуут хананд өлгөсөн зурагнууд эрхгүй хараа булаана.
Саарал өнгийн сүүдэр давамгайлахаас гадна дүрслэл нь их содон. Усан дээр тусах хүний сүүдэр ганцаараа биш гэсэн санааг илтгэх мэт. Магадгүй энэ дүрслэл нь хүний дотоод сэтгэлд нуугдаж байдаг өөр нэгнийг ч илэрхийлсэн байх. Бас алхаж яваа бүсгүйг араас нь янз бүрээр дүрсэлж зуржээ. Эмэгтэй хүн чинь урдаасаа биш араасаа илүү үзэсгэлэнтэй юм биш үү гэсэн бодол зурсхийв. Түүний зургийг зэрвэс хараад ойлгоход амаргүй ч удаан ширтэх тусам нэг түүх, санааг өгүүлдэг учраас европ хүмүүс дурладаг байх гэсэн бодол төрж байлаа.Уран бүтээлч "Рефлекшн" буюу “Тусгал” арга барилаар уран бүтээлээ туурвидаг юм байна.
“Хүн бүр нэг талдаа гадны материаллаг, бие махбодийн амьдрал нөгөө талдаа бодол, дурсамж, уран зөгнөл, сэтгэлийн мэдрэмж, бодлын холбоо, төсөөлөл, хүсэл тэмүүлэл, айдсаар илэрдэг оюуны дотоод ертөнцийн хоёр өөр амьдралаар амьдардаг юм гэсэн санааг тусгалаар дамжуулж харуулахыг зорьдог” гэж зураач тайлбарлав. Ц.Ган-Эрдэнэ ХБНГУ-ын Мюнстер хотод 20 шахам жил ажиллаж амьдарч байгаа бөгөөд тус хотын Урлагийн академид суралцан төгссөн, бүтээлээрээ европт нэрд гарч байгаа чөлөөт уран бүтээлч. Түүний гэргий Б.Намуунаа уран барималч. Хос уран бүтээлч Мюнстер хотын төвд олон орны уран бүтээлчид төвлөрсөн соёл урлагийн ордонд урлангаа нээжээ. Номын уулзалт эхлэхээс өмнө зураач Ц.Ган-Эрдэнэ номын зохиогч Д.Тэрбишдагвыг энэхүү соёл урлагийн төвлөрсөн төвийн барилгыг эзэмшигч, Coppenrath Verlag GmbH & Co KG хэвлэлийн газрын эзэд болох Вольфганг Холкер болон гэргий Сигги Шпигельбургтай нартай танилцуулав. Энэ гэр бүл урлагт дуртай, уран бүтээлчдийг дэмждэг хүмүүс аж. Coppenrath Verlag GmbH & Co KG хэвлэлийн газар нь шинжлэх ухааны хэвлэн нийтлэгч гэдгээрээ алдартай төдийгүй хүүхдийн номын цувралууд нь эрэлт ихтэй. "Феликс" хүүхдийн цуврал ном, "Лиллифи гүнж"-ээр нэрд гарчээ.
Coppenrath Verlag GmbH & Co KG хэвлэлийн газрын эзэн Вольфганг Холкер 1995 онд 11 сая евро байсан хэвлэлийн газрын мөнгөн эргэлтийг 2005 онд 55 сая евро болгон нэмэгдүүлсэн түүхтэй юм байна. 1992 онд эхнэртэйгээ "Die Spiegelburg" брэнд гаргажээ. Номын зохиогч Д.Тэрбишдагва Вольфганг Холкертэй цаашид хамтран ажиллах гарц болон Монгол Улсын түүх, соёлын талаар ярилцлаа.
Энэ гэр бүлийнхэн номонд хүндэтгэлтэй ханддаг болохоор үдээс хойш эхэлсэн Д.Тэрбишдагвын номын танилцуулах уулзалтад зорьж ирж оролцон “УЛААН БИЧИН ЖИЛД - Монгол гэрээс Бранденбургийн хаалга хүрсэн нүүдэлчин” номон дээр зохиогчоор гарын үсэг зуруулж авав. Зураачийн урланд номын танилцуулга хийх нь орчны зохицолын хувьд донжтой. Номын хэсгээс уншихад уншигчдад тухайн үйл явдлын талаарх тодорхой төсөөлөл, зураглал буухын зэрэгцээ хаашаа ч харсан утга, агуулга гүн зураг угтах нь таатай байсан биз ээ. Мюнстер хот нь соёл урлагийн төв учир энэ удаагийн номын танилцуулгад урлаг сонирхогчид хүрэлцэн ирсэн юм. “Вестфеалише” дээд сургуулийн багш бүсгүй Андреа Волф олон улсын соёлын харилцааны хичээл дээрээ жишээ болгон “УЛААН БИЧИН ЖИЛД - Монгол гэрээс Бранденбургийн хаалга хүрсэн нүүдэлчин” номын тухай танилцуулая, Монгол Улсын түүх, соёлыг харуулсан богино хэмжээний видео, үндэсний хувцастай зургаа илгээгээч гэсэн хүсэлт тавьж байлаа.
Үргэлжлэл дараагийн дугаарт ...
Д.Доржпагма
Шударга мэдээ
Хүннү хотын 127.4 км авто замын бүтээн байгуулалт 30 хувьтай үргэлжилж байна
Нийслэл Улаанбаатар хотын хүн амын төвлөрлийг сааруулах, бүс нутгийн тэнцвэртэй хөгжлийг хангах зорилгоор “Хүннү” хотыг Богд хан уулын өвөрт, Хөшигийн хөндийд төлөвлөсөн.
Энэхүү хот нь Улаанбаатар хотоос 53 км, Төв аймгийн Зуунмод хотоос 10 км зайд, “Чингис хаан” олон улсын нисэх буудлын орчимд байрших бөгөөд нийт 150,000 хүн ам, 80,000 орчим ажлын байр, 10.5 сая м.кв барилгажих талбайтай байх юм.
Хүннү хотод төрийн байгууллагуудын цогцолбор, эдийн засгийн чөлөөт бүс, их дээд сургууль, оюутны хотхон, тээвэр ложистикийн нэгдсэн төв зэрэг олон чиг үүрэг бүхий шинэ төв болгохоор төлөвлөсөн бөгөөд олон улсын жишигт нийцсэн, байгаль орчинд ээлтэй “Ногоон” хот болох юм.
Хүннү хотын Хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө, ажлын зураг төслийн дагуу 2022 оноос хойш хотын дэд бүтцийн эх үүсвэрийн бүтээн байгуулалтын ажлууд хэрэгжиж, цахилгаан хангамж 86%, ус хангамж 80%, үерийн хамгаалалтын суваг 75%, мэдээлэл холбооны сүлжээ 65%, ариутгах татуурга 10%, дулаан хангамж 10 % -ийн гүйцэтгэлтэй үргэлжилж байна.
Төслийн хүрээнд Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр эхний ээлжинд 127,4 км зам барихаар төлөвлөгдсөн бөгөөд замын ажлын зураг төсвийг “ХЗТ автозам” ХХК гүйцэтгэж байна.
Нийт 127,4 км замаас эдийн засгийн чөлөөт бүсэд 24,6км, олон нийтийн төвд 6,4км, хотын төв засаг захиргааны бүсэд 77,8 км, их сургууль оюутны хотхон өндөр технологийн бүсэд 2,2 км, тээвэр логистикийн бүсэд 16,4 км зам тус тус төлөвлөгдсөн. Ажлын гүйцэтгэл 30 хувьтай хэрэгжиж байна.
Шударга мэдээ
Лаг хатааж, шатаах үйлдвэрийн барилга угсралтын ажлыг 2026 онд эхлүүлнэ
Манай улсад лаг шатаах үйлдвэр байхгүй. Тиймээс Төв цэвэрлэх байгууламжаас гарч байгаа лагийг боловсруулж, хатааж, шатаах технологиор устгаж, эрчим хүч үйлдвэрлэх төслийг хэрэгжүүлэхээр Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх 24 мега төсөлд тусгасан. Үйлдвэрийн барилга угсралтын ажлыг 2026 онд эхлүүлнэ. Өнөөдрийн байдлаар төслийн ТЭЗҮ-ийг боловсруулж, Барилгын хөгжлийн төвөөр магадлуулсан.
Барилга угсралтын тендерийг зарлахаар бэлтгэл хангаж байгаа юм. Уг үйлдвэрийг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр Сонгинохайрхан дүүргийн 20 дугаар хороонд буюу Улаанбаатар хотын бохир ус цэвэрлэх байгууламжийн урд талын 40 мянган ам.метр талбайд барина. Үйлдвэр олон улсын стандартад нийцсэн, байгаль орчинд ээлтэй технологийг ашиглан хоногт дунджаар 250 метр.куб лаг боловсруулж, 238 тонн лаг шатаах хүчин чадалтай. Харин жилд 843.200 метр.куб лагийг дахин боловсруулж, шатаалтын явцад гарсан утаа, хий зэргийг өндөр технологийн агаар цэвэршүүлэх системээр шүүх юм.
Үйлдвэрийн ач холбогдол:
- Төв цэвэрлэх байгууламжаас гарсан лагийг боловсруулж устгана.
- Нийслэлийн хөрс, ус, агаарын бохирдлыг бууруулна.
- Үнэрийн голомтыг арилгана.
- Эрчим хүч үйлдвэрлэнэ.
- Ажлын байр нэмэгдэнэ.
- Хаягдлыг дахин ашиглах боломж бүрдэнэ.
Шударга мэдээ
Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийнхөн 24 цагийн турш угаарын хийн эрсдэлээс сэргийлэн ажиллаж байна
Нийслэлийн Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төв нь айл өрхүүдэд суурилуулсан алсын зайн дамжуулагчтай угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжид хяналт тавин ажилладаг. Тус төвийнхөн угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжөөс ирж буй мэдээлэлд үндэслэн яаралтай арга хэмжээ авч, болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлж байна.
Өнөөдрийн байдлаар нийслэлд 122 мянган айлд угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмж ажиллаж байна. Эдгээр төхөөрөмжөөс ирэх мэдээллийг Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн ажилчид 24 цагаар хянаж, угаарын хий илэрсэн айл өрхүүдтэй цаг алдалгүй холбогдож, анхааруулга сэрэмжлүүлэг хүргэдэг. Тодруулбал, хяналтын 20 оператор дөрвөн ээлжээр ажиллаж, ППМ100 болон түүнээс дээш заасан айл өрхүүдтэй бүртгэлтэй утасны дугаараар нь холбогдож, шаардлагатай тохиолдолд шуурхай баг явуулж, шалтгаан нөхцөлийг нь тодруулж, болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлж ажиллаж байна. Мөн шаардлагатай тохиолдолд засвар үйлчилгээний хэлтсийнхэн айл өрхүүдэд ажилладаг.
Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн хяналтын системд нийслэлд ажиллаж байгаа бүх угаарын хий мэдрэгчийн дохиолол ирэх бөгөөд дараах түвшинд ангилан харуулдаг.
- Онц аюултай
- Аюултай
- Их бохирдолтой
- Дунд зэргийн
- Бага бохирдолтой
- Хэвийн
Галлагааны улирал эхэлснээс хойш тус төвийнхөн дэлгэцээр 15.525 дуудлага хүлээн авч, 31.050 хүний амь нас эрсдэхээс урьдчилан сэргийлжээ. Ингэхдээ 860 удаа гэрээт хяналтын ажилтныг угаарын дуудлагын дагуу холбогдож чадаагүй айл өрхүүд рүү явуулж, шаардлагатай арга хэмжээг авсан байна. Нийслэлийн долоон дүүрэгт 500 гэрээт хяналтын ажилтан албан хаагчид бий.
Тэд хяналтын төвөөс ирсэн угаарын түвшин өссөн тухай дуудлага мэдээллийн дагуу тухайн айлд хамгийн түрүүнд очиж анхны нөхцөл байдалтай танилцан, агаар сэлгэлт хийж, иргэдийг гарган, зөвлөгөө сэрэмжлүүлэг хүргэж 24 цагийн бэлэн байдалд ажилладаг. Гэрээт ажилтнууд угаарын хордлогын байдал хүндэрсэн, тусламж авах шаардлагатай иргэдийн тухай дуудлагыг эмнэлгийн байгууллагад өгч, шуурхай арга хэмжээ авах үүрэгтэй.
Угаар хийн хордлого илэрсэн айл өрхүүдийн нөхцөл байдал:
- Түлшний шаталт бүрэн дуусаагүй үед яндангаа авч өрхөө бүтээсэн
- Угаар мэдрэгч төхөөрөмжийг унтраасан, эвдсэн
- Зуух, пийшингийн бүрэн бүтэн байдал алдагдсан
- Яндан хөөлөөгүй гэх мэт шалтгаан нөхцөлийн улмаас угаарын хийн хордлого үүсэж байна
