Бидэнтэй нэгдэх

Үзэл бодол

Монголын сэтгүүлчид Дэлхий дахинаа

Огноо:

,

МСНЭ-ИЙН ОЛОН УЛСЫН БАЙГУУЛЛАГАД ЭЗЛЭХ БАЙР СУУРЬ, ХАМТЫН АЖИЛЛАГААТАЙ УЛС, ОРНУУД

  • МСНЭ нь Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны бүрэн эрхэт гишүүн /1998 он/

  • Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ Ази номхон далайн орнуудын бүс нутаг хариуцсан зөвлөхөөр МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр /2019.06.14/

  • Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ Жендерийн хорооны Удирдах зөвлөлийн гишүүнээр, МСНЭ-ийн Хяналтын зөвлөлийн гишүүн С.Алтанцэцэг  /2019.06.14/

  “Бүс ба зам” мэдээллийн сүлжээ Олон улсын сэтгүүл зүйн байгууллагын Удирдах зөвлөлийн гишүүн  МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр  /2019.04.25/

  • Ази номхон Далайн сэтгүүлчдийн холбоог үүсгэн, санаачлагч МСНЭ /2019 он/

МСНЭ-ийн Удирдах зөвлөлөөс  2019 оныг “Гадаад харилцааны жил” болгон зарласантай холбоотойгоор МСНЭ нийт 30 улстай хамтран ажиллах гэрээ байгуулж, дөрвөн оронтой холбоо тогтоогоод байна.

1. МСНЭ. Оросын Сэтгүүлчдийн холбоо хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2018.11.14/

2. МСНЭ, Бүх Хятадын сэтгүүлчдийн холбоо хооронд байгуулсан санамж бичгийг шинэчлэн баталлаа. /2018. 09.06/

3. МСНЭ, ӨМӨЗО-ы Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн хооронд байгуулсан санамж бичгийг шинэчлэн баталлаа. /2018.09.06/

4. МСНЭ, Солонгосын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа. /2014. 01./

5. МСНЭ, Беларусын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа. /2018.09.14/

6. МСНЭ, Энэтхэгийн сэтгүүлчдийн холбоотой  хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.06.14/

7. МСНЭ, Арабын Нэгдсэн Эмиратын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.06.14/

8. МСНЭ, Африк тивийн болон Суданы сэтгүүлчдийн холбоотой  хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа. /2019.06.14/

9. МСНЭ, Тунисийн сэтгүүлчдийн  холбоотой  хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.06.14/

10. МСНЭ, Польшийн хэвлэл мэдээллийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

11. МСНЭ, Арабын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

12. МСНЭ, Африкийн сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

13. МСНЭ, Украйны Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

14. МСНЭ, Индонезийн цахим хэвлэл мэдээллийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

15. МСНЭ, Казахстаны Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

16. МСНЭ, Кыргызстаны Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

17. МСНЭ, ОХУ-ын Хэвлэл мэдээллийн Холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

18. МСНЭ, БН Халимаг Улсын Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

19. МСНЭ, ОХУ-ын Эрхүү мужийн "Байкал" ашгийн бус байгууллагатай хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

20. МСНЭ, БН Якут (Саха) улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.06/

 21. МСНЭ, Бүгд Найрамдах Болгар улсын Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

22. МСНЭ, Бүгд Найрамдах  Дагестан  улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

23. МСНЭ, Бүгд Найрамдах  Чечень  улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

24. МСНЭ, Бүгд Найрамдах  Абхази улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

25. МСНЭ, Бүгд Найрамдах  Кабардино-Балкари  улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

26. МСНЭ, Бүгд Найрамдах  Алтай улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

27. МСНЭ, Бүгд Найрамдах  Башкортстан  улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

28. МСНЭ, Бүгд Найрамдах  Тува  улсын сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

29. МСНЭ, Красноярын хязгаар, Челябинск мужийн сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

30. МСНЭ Ханты-Майсийскийн автономит тойрог Юграгийн   сэтгүүлчдийн холбоотой хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.  /2019.09.21-27/

Гадаад харилцааны чиглэлээр хийж, хэрэгжүүлсэн ажлууд

2018.03.06. МСНЭ-ийн төлөөлөл Дэлхийн сэтгүүлчдийн чуулга уулзалтад оролцлоо.

2018.3.23. “Сэтгүүлч ба Элчин сайдууд” уулзалтыг анх удаа зохион байгуулав. Уулзалтад Монгол Улсад суугаа 28 улсын Элчин сайдууд, олон улсын байгууллага, Дипломат төлөөлөгчдийн газрын суурин төлөөлөгчид, 100 гаруй сэтгүүлч, хэвлэл мэдээллийн байгууллагын удирдлагууд оролцлоо.

2018.03.28. БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Ардын Засгийн Газрын Хэвлэл мэдээллийн албаны урилгаар айлчлал хийлээ.

2018.04.05. МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр, Бүгд Найрамдах Чех Улсын Элчин сайд И.Бродски нар хамтын ажиллагааны чиглэлээр албан уулзалт хийв.

2018.04.30. Бүгд Найрамдах Чех Улсын Элчин сайдтай сэтгүүлчдийн зангиагүй уулзалтыг зохион байгуулав.

2018.05.01. Якутын Сэтгүүлчдийн холбооны 20 сэтгүүлч МСНЭ болон Монголын хэвлэл мэдээлэл, сэтгүүл зүйн салбарын шинэ дэвшилтэд хөгжилтэй танилцаж, хэвлэл мэдээллийн редакцуудтай танилцан туршлага судалж, санал солилцсон юм.

2018.05.20-26. БНХАУ-ын Төрийн зөвлөл, хэвлэл мэдээллийн албаны урилгаар МСНЭ, ГХЯ хамтран зохион байгуулан 50 сэтгүүлчдийн хамт БНХАУ-д айлчиллаа.

2018.6-6-13. Өөрчлөлт шинэчлэлт-40 жил "Бүс ба зам" төслийн хүрээнд Хятад Улс дахь аялалд Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн хамтарсан баг оролцож, сурвалжилга зохион байгуулав.

2018.6-21-27. БНСУ болон Монгол Улсын сэтгүүлчдийн хамтын ажиллагааны таван жилийн ойгоор БНСУ-ын Сэтгүүлчдийн холбооны Монгол Улс дахь ээлжит айлчлалыг Улаанбаатар хотноо хүлээн авав.

2018.08.02-05. БНСУ-ын Сэтгүүлчдийн холбооны Монгол Улс дахь ээлжит айлчлалаар хамтран ажиллах, олон улсын тавцанд өрсөлдөх чадвар бүхий хэвлэл мэдээллийн байгууллагыг бий болгоход харилцан дэмжлэг үзүүлэх, сэтгүүлч болон контент солилцох зэрэг олон асуудлаар санамж бичигт гарын үсэг зурлаа.

2018.09.06-07. Монгол Хятадын хэвлэл мэдээллийн есдүгээр форумыг Өмнөговь аймгийн Даланзадгад хотод зохион байгуулав.

2018.09.06. Монгол-Орос-Хятадын эдийн засгийн коридор байгуулах санаачилгыг дэмжих зорилгоор МСНЭ-ийн санаачилгаар Монгол-Орос-Хятад гурван улсын хамтарсан Хэвлэл мэдээллийн форум зохион байгуулахаар санал солилцож дэмжигдлээ.

2018.09.10-14. Беларусь Улсын Минск хотноо зохион байгуулагдсан Олон Улсын 13 дахь Медиа Форумд МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч, төлөөллүүд оролцлоо.

2018.09.14. МСНЭ, Беларусын Сэтгүүлчдийн холбоо Хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа.

2018.10.03-09. БНСУ-ын Сэтгүүлчдийн холбооны урилгаар МСНЭ-ийн удирдлагууд БНСУ-д албан айлчлал хийв. Энэ үеэр МСНЭ Сөүл хотод салбар оффисоо нээв.

2018.10.08-24. “Дэлхийн Монгол Сэтгүүлч” мэргэшсэн сэтгүүлч бэлтгэх үндэсний хөтөлбөрийн дор МСНЭ, ӨМӨЗО-ы Ардын Засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн алба, ӨМӨЗО-ы Багшийн их сургуультай хамтран залуу сэтгүүлчдэд зориулсан сургалтыг Хөх хотноо зохион байгууллаа.

2018.10.11-17. ӨМӨЗО-ы Ардын засгийн газрын хэвлэл мэдээллийн албаны урилгаар МСНЭ-ийн Гүйцэтгэх захирлаар ахлуулсан сэтгүүлчдийн баг БНХАУ-ын Чүнчинь хотод албан айчлал хийлээ.

2018.10.16.  БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа ЭСЯ-ны Виз хариуцсан консул, нэгдүгээр нарийн бичгийн дарга ноён Кил Кан Мугтай МСНЭ-ийн дарга Х.Мандахбаяр, дэд ерөнхийлөгч Х.Батхишиг нар уулзлаа. Тус уулзалтаар сэтгүүлчдэд БНСУ-ын олон удаагийн визний журам болон асуудлаар санал солилцож, сэтгүүлчийн олон удаагийн визийг олгож эхлэв.

2018.11.05-09. МСНЭ, БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдын яам хамтын ажиллагааны хүрээнд МСНЭ-ийн УЗ-ийн гишүүн Д.Бямбацэцэгээр ахлуулсан 10 хүний бүрэлдэхүүнтэй сэтгүүлчдийн баг БНСУ-тай танилцах, сурвалжлах зорилгоор айлчлал хийлээ.

2018.11.14. МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр Оросын Сэтгүүлчдийн холбооны урилгаар албан айлчлал хийж,  Москва хотноо МСНЭ Оросын Сэтгүүлчдийн холбоо хамтран ажиллах хэлэлцээр байгууллаа.

2018.11.16. Оросын Сэтгүүлчдийн холбооны 100 жилийн ойд МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр мэндчилгээ дэвшүүллээ.

2018.12.24. БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Жон Жэ Намын урилгаар МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр тэргүүтэй сэтгүүлчид санал солилцох чөлөөт уулзалт зохион байгууллаа.

2019.02.25. Бельгийн нийслэл Брюссель дэх Олон улсын сэтгүүлчдийн холбооны /ОУСХ/ төв оффист Гадаад харилцааны жилийн нээлтээ хийлээ.

2019.02.26. Москва хотноо Оросын Сэтгүүлчдийн холбооны төв оффист албан ёсны уулзалт хийв.

2019.02.28. Бельгийн Хаант Улсад Монгол Улсаас суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд О.Очтой уулзаж, МСНЭ-ийн гадаад харилцааны зорилтыг танилцууллаа. Европын холбооны хэвлэл мэдээллийн албаар дамжуулан олон талт харилцааг хөгжүүлэхэд Элчин сайд туслалцаа үзүүлэхээ мэдэгдэв.

2019.03.01. Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ төв оффист зочилж Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Энтони Беланжертай албан уулзалт хийв. Уулзалтаар Тунис Улсад болох ОУСХ-ны ээлжит конгресст МСНЭ таван мандатын эрх авав.

2019.03.07. "Элчин сайд нар ба сэтгүүлчид" уулзалтаа ГХЯ-тай хамтран хоёр дахь удаагаа амжилттай зохион байгуулж, “Медиа Тур 2019” төслийн нээлт хийлээ.

2019.03.22. "Медиа Тур 2019" төслийн хүрээнд Бүгд Найрамдах Ардчилсан Солонгос Ард Улс, Бүгд Найрамдах Казахстан Улс, Бүгд Найрамдах Чех Улсын Элчин сайдуудтай албан уулзалт хийв.

2019.03.24. Сөүл хотноо болсон Дэлхийн сэтгүүлчдийн бага хуралд МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр, МСНЭ-ийн гадаад харилцааны зөвлөх Я.Индра, “gogo.mn” сайтын Ерөнхий редактор О.Ариунбилэг нар оролцож, МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч тус бага хуралд анх удаа илтгэл тавилаа. Мөн Ази номхон далайн бүсийн орнуудын сэтгүүлчдийн холбоо байгуулах санаачлагчдын бүлэгт МСНЭ багтсан юм.

2019.04.11-18. МСНЭ-ээс санаачилсан “Медиа Тур 2019” төсөл болон Монгол-Хятад хоёр улсын хооронд найрамдалт харилцаа тогтоосны 70 жилийн ойн хүрээнд хэрэгжүүлж буй “70 жилийн гэрч” хоёр улсын хамтарсан сурвалжилгыг ӨМӨЗО-ы Хөх хот, Ордос, Янь-Аньд зохион байгууллаа.

2019.04.16-20. "Азийн соёл, иргэншлийн хурал"-д гүйцэтгэх захирал Э.Болортулга оролцов.

2019.04.25. Эгнээндээ 82 орныг нэгтгэсэн “Бүс ба зам” мэдээллийн сүлжээ Олон улсын сэтгүүл зүйн байгууллагын Удирдах зөвлөлд МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр сонгогдлоо.

2019.05.14. МСНЭ-ийн санаачилгаар БНТУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд М.Ахмет Язал Монголын сэтгүүлчидтэй зангиагүй уулзалт хийлээ.

2019.05.23-05.30. “70 жилийн гэрч” сурвалжилгын цуврал аяллыг зохион байгуулав. Уг аяллаар ӨМӨЗО-ы Баяннуур, Үхай, Алшаа, Иньчуаньд Монголын 19 сэтгүүлч, ӨМӨЗО-ын найман сэтгүүлчдээс бүрдсэн баг сурвалжилга хийв.

2019.06.14. Бүгд Найрамдах Тунис Улсад болсон Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ ХХХ Их хуралд МСНЭ-ийн зургаан хүний бүрэлдэхүүнтэй баг оролцов. Хурлын үеэр Ази номхон далайн орнуудын бүс нутаг хариуцсан зөвлөхөөр МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Х.Мандахбаяр анх удаа, Жендерийн хорооны Удирдах зөвлөлийн гишүүнээр МСНЭ-ийн Хяналтын зөвлөлийн гишүүн С.Алтанцэцэг хоёр дахь удаагаа улиран сонгогдсон юм.

2019.06.14. Тунист болсон Олон Улсын Сэтгүүлчдийн Холбооны /IFJ/ ХХХ Их хурлын үеэр МСНЭ Энэтхэгийн Сэтгүүлчдийн холбоо, Арабын Нэгдсэн Эмиратын Сэтгүүлчдийн холбоо, Африк тивийн болон Суданы Сэтгүүлчдийн холбоо, Тунисын Сэтгүүлчдийн холбоотой хамтын ажиллагааны хэлэлцээр байгууллаа.

2019.06.20. МСНЭ-ээс  БНСУ-д суугаа Монголын сэтгүүлчдийн төлөөллүүдтэй уулзаж БНСУ дахь салбар зөвлөл байгуулах талаар хэлэлцэж МСНЭ-ийн гадаад орон дахь анхны салбар зөвлөлөө байгууллаа.

2019.06.21. МСНЭ, БНСУ-ын Сэтгүүлчдийн холбоо хамтран хоёр улсын сэтгүүлчдийн хамтарсан анхдугаар форумыг Улаанбаатар хотноо зохион байгуулав. Форумд хоёр орны сэтгүүл зүйн хамтын ажиллагаа, сошиал орчин дахь хуурамч мэдээлэлтэй тэмцэх (Fact check), дижитал эрин дэх сэтгүүлзүйн ирээдүйн талаар хэлэлцсэн юм. Форумд Солонгосын 25 сэтгүүлч, хэвлэлийн төлөөлөгчид ирсэн ба Монголын хэвлэл мэдээллийн салбарын 75 төлөөлөгч нийт 100 гаруй сэтгүүлчид оролцов.

2019.06.26-28. МСНЭ, Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн холбоо хоорондын хамтын ажиллагааны хүрээнд Бүх Хятадын Сэтгүүлчдийн холбооны төлөөлөл Монгол Улсад ажлын айлчлал хийлээ.

2019.07.02-07. Монгол, Хятадын хэвлэл мэдээллийн Х форум ӨМӨЗО-ы Ордос хотод зохион байгуулагдлаа. Энэ удаагийн форумд Монголын талаас төрийн байгууллага, хэвлэл мэдээллийн салбарын нийт 50 сэтгүүлчдээс бүрдсэн баг оролцлоо.

2019.07.08-14. Монгол, Хятад хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу БНХАУ-ын Төрийн зөвлөл, хэвлэл мэдээллийн албаны урилгаар Монгол Улсын сэтгүүлчид Бээжин, Ганьсу, Жючюань хотод ажиллаж газар тариалангийн бүс нутагтай танилцав.

2019.07.09. Монгол Улсын Гадаад харилцааны яам, МСНЭ-ийн удирдлагууд болон сэтгүүлчдийн төлөөлөл Зүүн Ази-Латин Америкийн сэтгүүлчидтэй дугуй ширээний уулзалт хийлээ.

2019.09.06  МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгчийн хувийн урилга, зардлаар 14 улсын 32 сэтгүүлч, сэтгүүлчдийн байгууллагын удирдлагууд Монгол Улсад зочлов. Энэ үеэр МСНЭ нь Польшийн хэвлэл мэдээллийн холбоо, Арабын сэтгүүлчдийн холбоо, Африкийн сэтгүүлчдийн холбоо, Украйны Сэтгүүлчдийн холбоо, Индонезийн цахим хэвлэл мэдээллийн холбоо, Казахстаны Сэтгүүлчдийн холбоо, Кыргызстаны Сэтгүүлчдийн холбоо, ОХУ-ын Хэвлэл мэдээллийн Холбоо, БН Халимаг Улсын Сэтгүүлчдийн холбоо, ОХУ-ын Эрхүү мужийн "Байкал" ашгийн бус байгууллага, БН Якут (Саха) улсын сэтгүүлчдийн холбоо зэрэг 10 улстай хамтын ажиллагааны гэрээ байгууллаа.

2019.09.21-27. ОХУ-ын Сэтгүүлчдийн холбооноос зохион байгуулсан Орчин үеийн сэтгүүл зүйн “Вся Россия-2019” XXIII форумд МСНЭ-ийн Удирдах зөвлөлийн гишүүн, доктор М.Зулькафиль, төлөөллүүд оролцлоо. Энэ үеэр МСНЭ нь Бүгд Найрамдах Болгар Улсын Сэтгүүлчдийн холбоо болон ОХУ-ын харьяа Бүгд Найрамдах улс болох Дагестан, Чечень, Абхази, Кабардино-Балкари, Алтай, Башкортстан, Якут (САХА), Тува болон Красноярын хязгаар, Челябинск муж, Ханты-Майсийскийн автономит тойрог Юграгийн Сэтгүүлчдийн холбоо зэрэг 12 сэтгүүлчдийн байгууллагатай хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулав.

 

Дэлгэрэнгүй унших
АНХААРУУЛГА: УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийн хуулийн холбогдох заалтын хүрээнд тус сайтын сэтгэгдэл хэсгийг түр хугацаанд хаасан болно.

Үзэл бодол

Л.Гантөмөр: МАН шүүмжлэл сонсож мэддэггүй юм байна

Огноо:

,

Ардчилсан нам Засгийн газрын гэрээг удаа дараа зөрчсөн гэх асуудлаар АН-ын дарга Л.Гантөмөрөөс сэтгүүлчид 2026 оны зургаадугаар сарын 17-ны өдөр тайлбар авлаа. Тэрбээр "МАН шүүмжлэл сонсож мэддэггүй юм байна. Ч.Лодойсамбуу гишүүн шүүмжилснийг гэрээ зөрчиж байна гэж дүгнэж байгаа юм. Найман жил Монгол Улсыг унтуулсан.

Хэн нэгэн шүүмжилэхээр их адгадаг болсон. Ийм адгуу хүмүүстэй хамтарна гэдэг хэцүү. Шүүмжлэхгүйгээр Монголын төр явахгүй. Төрийн чих онгорхой байх ёстой. Ард түмнээ сонсдог байх ёстой. Тэр ард түмний дуу хоолой нь УИХ-ын гишүүд. МАН Бага хурлаараа гурван шалтгаанаар Ардчилсан намтай хамтрахгүй гэж ярьсан тухай би сонссон.

 
Нэгдүгээрт: АН ажил төрөлтэй болоод бэхжээд байна. Тиймээс АН-ыг бэхжүүлэхгүй байх нь МАН-д хэрэгтэй гэж ярьсан.
 
Хоёрдугаарт: АН-ын гишүүд элдвээр шүүмжлээд байна. Хамтарч байгаа тохиолдолд шүүмжлэл байж болохгүй гэж яриад байгаа юм.
 
Гуравдугаарт: Хуульзүйн яам болоод хяналтын функц АН-д байна. Дарханы Засаг дарга Б.Азжаргалаас авхуулаад бүгд баахан тендерийн хулгай хийчихсэн.

Түиймээс МАН-ынэнд тэндэх хулгай, луйврыг Хяналт, үнэлгээний Үндэсний хороо илрүүлээд байх юм байна.

Тиймээс энэ гурван үндэслэлээр АН-аас салах нь зүйтэй гэж гишүүд нь ярьсан байна лээ. Өөрөөр хэлбэл, МАН хяналтгүй засаглахыг хүсээд байгаа хэрэг” хэмээв.
Дэлгэрэнгүй унших

Үзэл бодол

Э.Батшугар: Хариуцлагатай иргэнээ урамшуулдаг олон улсын сайн жишгийг Монголдоо нэвтрүүлж байна

Огноо:

,

Иргэн зээлдэгчийн хувиар өөрийн зээлийн түүхээ хянан удирдах, санхүүгийн сахилга хариуцлагатай байх нөхцөлийг бүрдүүлэх хуулийг Улсын Их Хурал 2025 оны хаврын ээлжит чуулганы хугацаанд баталлаа. Улсын Их Хурлын гишүүн Э.Батшугарын санаачлан боловсруулж, өргөн мэдүүлснээр батлагдсан Зээлийн мэдээллийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн талаар дараах тодруулгыг хийлээ.
-Улсын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар банк, санхүүгийн байгууллагатай зээлийн харилцаанд ороогүй насанд хүрсэн иргэн цөөн байгаа болов уу. Таны санаачлан, батлуулсан дээрх хуулийн өөрчлөлт иргэдийн энэ төрлийн харилцаанд ямар нөлөө үзүүлэх вэ?
-Хамгийн эхэнд Зээлийн мэдээллийн сангийн “хар жагсаалт”-д нэг бүртгэгдчихвэл зургаан жил данслагддаг байдлыг халж байгааг тодотгож хэлмээр байна. Хүний амьдрал баялаг, зээл, зарим төрлийн төлбөрийг барагдуулахын зуур цаг хугацаа алдах гэх мэт бэрхшээлээс үүдэн доголдох тохиолдол гардаг даа. Тэгээд аль болох шуурхай шийдээд, зохицуулаад төлсөн ч “хар жагсаалт”-ад бичигдчихаж байгаа юм. Тэр мэдээлэл зургаан жил хадгалагдаж, Та хариуцлагагүй зээлдэгч болчихдог, энэ мэдээлэл зургаан жил Таны санхүүгийн харилцаанд нөлөөлнө. Үүнийг би хувьдаа “санхүүгийн ял” гэж тодорхойлоод байгаа.


Зээлийн мэдээллийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль хэрэгжээд эхлэхээр дээрх шиг нөхцөл буюу нэг удаагийн доголдлоос нь үүдсэн зургаан жилийн санхүүгийн ял оноодог байдлыг халж, эсрэгээрээ онооны системд шилжих юм. Иргэн зээлийн харилцаандаа хариуцлагатай хандаад, тухай бүр нь төлбөрөө зохих ёсоор нь төлдөг бол оноо нь нэмэгдээд яваад байна. Оноо нь өндөр байхын хэрээр санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч байгууллага, банк барьцаа хөрөнгийн шаардлагыг бууруулах, зээлийн хүү бага байх гэх зэргээр иргэнд илүү таатай нөхцөл, үйлчилгээ өгнө. Оноо нь тухайн иргэний биет бус санхүүгийн хөрөнгө болно.  Жишээлбэл, зээл авахад хамгийн түрүүн барьцаа хөрөнгө шаарддаг. Тэгвэл энэ эрх зүйн өөрчлөлтөөр оноо нь барьцаа хөрөнгө болж болохоор нөхцөл бүрдэж байна. Аливаа банк, санхүүгийн байгууллага хариуцлагатай харилцагч буюу өндөр оноотой иргэнд үйлчилгээ үзүүлэхдээ нөхцөлөө хөнгөвчлөх, шуурхай үйлчлэх боломжтой болно. Нэгэнт хариуцлагатай төлбөрөө төлөөд явдаг харилцагч учраас аль болох асуудлыг шуурхай шийдээд явах сонирхол байна шүү дээ. 
Тэгэхээр иргэн оноогоо өндөр болгох эсэхээ бас тооцож болж байна. Хариуцлагатай иргэнээ нэг ёсондоо урамшуулж байгаа гэж харж болох юм.


Баримт сөхөөд харвал малчны зээл, ипотекийн зээл, тэтгэврийн зээл нь хамгийн эрсдэлгүй, чанартай зээлүүд байдаг. Зээлдэгчид нь маш хариуцлагатай гэсэн үг. Хариуцлага алдахад нь “ял оноож” байгаа юм чинь, хариуцлагатай байсных нь төлөө хөнгөвчилсөн нөхцөлтэй, бага хүүтэй зээлийг шуурхай олгох зэргээр урамшуулж болно биз дээ. Үүний нөлөөгөөр зээлийн хүү ч буурах боломжтой, онооны системд шилжсэнээр суурь нөхцөл бүрдэж байгаа гэж харж байна. Тухайлбал, төслийг боловсруулах үед 28 улсын жишээг судалсан, зээлийн хүү нь 2-4 нэгж хувиар буурсан байдаг юм билээ. Америк 1989 онд, Солонгос, Энэтхэг  2000 оны эхээр, Вьетнам саяхан онооны системд шилжсэн. Ийнхүү шилжснээс хойш 2-3 жилийн дараа зээлийн хүү буурсан байна билээ.
Энгийнээр ойлгоход банк, санхүүгийн байгууллага харилцагчаа хялбархан тодорхойлдог учраас хариуцлагатай, найдвартай харилцагчдаа хугацаа урт, хүү бага, барьцаа хөрөнгө шаардахгүйгээр зохих ёсны зээл олгох гэх зэрэг сайн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг шуурхай үзүүлдэг болно.
Латин Америкийн улс орнууд онооны системд шилжихээс өмнө ажлын 10 хоног буюу хагас сар зээл шийдвэрлэдэг байснаа онооны систем рүү шилжсэнээр ердөө  ажлын 8 цагт зээл шийддэг болсон байгаа юм. Цаашилбал, сайн харилцагчид бүтээгдэхүүн, үйчилгээгээ хүргэхийн тулд банк, санхүүгийн байгууллага дунд өрсөлдөөн бий болдог. Одоо бол банк, санхүүгийн байгууллага тус бүр харилцагчийн мэдээллээ хадгалж, тус бүрдээ сан бүрдүүлдэг, үүнийгээ хуваалцдаггүй. Та банкаа, санхүүгийн харилцагчаа солихоор бол нөгөө талдаа шинэ хэрэглэгч болно, хүлээж авч байгаа тал Таны санхүүгийн түүхийг мэдэхгүй учраас “эрсдэлтэй” гэж үздэг. Шинэ систем үйлчлээд эхлэхээр иргэний оноо бүх нөхцөлийг илэрхийлэх учраас ямар ч банк, санхүүгийн байгууллагад очсон зөвхөн өөрт тохирхох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ авдаг болно. Банк, санхүүгийн байгууллагууд өрсөлдөөд эхлэхээр санхүүгийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ сайжрах нь ойлгомжтой. Хөгжсөн улс орнуудын боловсронгуй болсон, туршигдсан сайн туршлагыг Монголд нэвтрүүлж байгаа гэж ойлгож болно.


-Хууль хэзээнээс хэрэгжих эхлэх вэ?
-Улсын Их Хурал 5 дугаар сарын 16-ны өдөр Зээлийн мэдээллийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийг баталсан. Ердийн журмаар гэхээр “Төрийн мэдээлэл” сэтгүүлд хэвлэгдээд ажлын 10 хоногийн дараа хэрэгжиж эхлэхээр тооцож үзвэл энэ оны 6 дугаар сарын 26-ны өдрөөс хэрэгжих юм байна.
-Тэгвэл зээлийн "муу түүх" иргэний санхүүгийн харилцаанд сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй гэсэн үг үү?
-Хүний зээлийн мэдээллийг таван жил хадгалдаг олон улсын жишгийг хуульд тусгасан. Иргэн, төрийн болон хувийн өмчит хуулийн этгээдийн хооронд зээл, төлбөртэй холбогдон үүсэх мөнгөн төлбөрийн мэдээллийг агуулдаг “Зээлийн мэдээллийн сан” зөвхөн зээлийн "муу түүх"-буюу сөрөг мэдээллийг хадгалдаг байсныг өөрчилж байгаа хэрэг. Тус санд зээлдэгчийн сайн, муу бүх мэдээллийг таван жил хадгална. Юу сайжрах вэ гэхээр өмнө нь хугацаа алдаад ч болохнээ зээлээ төлсөн байхад л “хар жагсаалт”-ад ороод, тэр нь санхүүгийн харилцаанд нь зургаан жил сөрөг нөлөө үзүүлдэг байсныг халж байгаа юм. Одоо бол иргэн, зээлдэгч үүргээ хугацаандаа гүйцэтгэхгүй бол оноо буурна, харин нөхөөд төлчихвөл оноо нь өснө. Зээлийн мэдээллийн сангийн мэдээлэл нь амьд, хөдөлгөөнтэй, бодит болно.
Дээрх хуультай хамт тухайн иргэн буюу зээлдэгчээс шалтгаалахгүйгээр орлогод нь доголдол үүсвэл уян хатан хандах агуулга бүхий Улсын Их Хурлын тогтоол батлагдсан. Үер усны аюул учирч болно, цар тахлыг бид даваад гарлаа, тухайн иргэн аргагүй болоод эмнэлэгт хэвтээд, бизнес нь явахгүй зогсож ч болно. Амьдрал баян юм чинь янз бүрийн нөхцөл үүсэж, учирч, тохиох болохоор аль болох уян хатан байж, санхүүгийн харилцаа үүсгэгч талууд зохицож байх нь зүйтэй гэж хууль санаачлагчийн хувиар үзсэн. Гэхдээ татвар төлөгчдийн мөнгөнөөс зээлдэг Хөгжлийн банк ч юм уу, Засгийн газрын тусгай сангаас авсан зээлийн харилцаанд энэ уян хатан нөхцөл үйлчлэхгүй байх ёстойг бас тогтоолд тусгасан. Татвар төлөгчдийн мөнгийг зээлж байгаа бол илүү хариуцлагатай, тооцоотой хандах ёстой гэсэн агуулгаар дээрх нөхцөлийг тодотгосон.
-Зээлийн харилцаанд иргэн янз бүрээр оролцдог. Шууд зээлэхээс гадна батлан даагчаар орсон байхад үндсэн зээлдэгч хариуцлага алдсан нь батлан даагчийн оноонд нөлөөлөх үү?
-Зээлийн батлан даалттай холбоотой харилцааг өөр хуулиар зохицуулна. Товчхондоо, Зээдийн мэдээллийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулиар хүн санхүүгийн орчинд үнэ цэнээ өөрөө тогтоодог болж байгаа хэрэг. Хариуцлагатай байвал оноо өндөр байна. Оноо нь тухайн хүний талаар олон зүйлийг илэрхийлэх учраас биет бус санхүүгийн хөрөнгө болчихно. Өндөр оноотой бол банк, санхүүгийн салбарт Таны үнэ цэн өсөж, илүү таатай үйлчилгээ, сайн бүтээгдэхүүнийг тохирсон өртгөөр авах нөхцөл нь бүрдэнэ. Тиймээс оноогоо өндөр байлгах эсэхээ иргэн, зээлдэгч өөрөө удирдана. Ийм учраас зээл, төлбөрөө цаг хугацаандаа төлөөд байхад эрмэлзэл тухайн хүнд төрдөг байх нь л дээ.
-Улсын Их Хурлын даргын дэвшүүлсэн “Гурван төгөлдөршил” бодлогын хүрээнд хуулиас давсан журмуудыг цэгцлэх зорилт тавьсан. Тэгвэл Таны санаачлан, батлуулсан хуулийн дагуу Монголбанк журам батлах үүрэг хүлээж байна?
-Одоогийн байдлаар зээлийн мэдээллийн үйлчилгээ үзүүлэх тусгай зөвшөөрөлтэй хоёр компани байна. Эдгээр компани олон улсын жишиг платформ буюу онооны зам оруулаад ирчихсэн. Суурь нь байна, эрх зүйн орчин бүрдлээ. Одоо дүрмээ тохирох ёстой. Иймд Монголбанк холбогдох журам гаргах үүрэг хүлээж байгаа. Гэхдээ бүх талыг оролцуулж, хэлэлцүүлэг хийсний үндсэн дээр талуудын эрх ашгийг хангасан, манай нөхцөлд хамгийн оновчтой зохицуулалт гаргах ёстой гэдэг байр суурьтай байна. Монголбанк ч энэ шаардлагыг хангах бүрэн чадамжтай гэж харж байна. Бид шинэ зүйл зохиогоогүй, бусад улс орон удаан хугацаанд туршиж, сайжруулж ирсэн сайн жишгийг л Монголдоо нэвтрүүлэх ажил шүү дээ. Иргэн санхүүгийн сахилга баттай болно, системийн хэмжээнд чанаргүй зээл буурна гээд үр дүнг нь бүгд хүртэх ач холбогдолтой.

 
Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газар
Дэлгэрэнгүй унших

Үзэл бодол

Х.Ганхуяг: Татварын багц хуулийн шинэчлэл нь бизнес эрхлэгчдийг дэмжин, өрхийн орлогыг нэмэгдүүлж, хамгаалж, баталгаажуулахад чиглэж байна

Огноо:

,

Татварын багц хуулийн хэрэгжилттэй танилцаж санал, дүгнэлт гаргах, шаардлагатай бол холбогдох хуулийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий  ажлын хэсгийн ахлагч, УИХ-ын гишүүн Х.Ганхуягаас татварын багц хуулийн шинэчлэлийн талаар тодрууллаа.

-Татварын багц хуулийн шинэчлэлийн онцлогийг танилцуулахгүй юу?

-УИХ-ын даргын захирамжаар байгуулагдсан манай ажлын хэсэг УИХ-ын Төсвийн байнгын хороо, Сангийн яам, Татварын ерөнхий газартай хамтран татварын багц хуулийн шинэчлэлийн талаар олон удаагийн хэлэлцүүлэг зохион байгуулсан. Нийтдээ 180 гаруй удаагийн хэлэлцүүлэгт  200 гаруй мянган иргэн, аж ахуйн нэгжийн төлөөлөл оролцож татварын багц хуулийн шинэчлэлийг хэрхэн хийх талаарх саналаа ирүүлсэн. Татварын ерөнхий хууль, Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хууль болон Хүн амын орлогын албан татварын тухай хууль, Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуулиудад өөрчлөлт оруулах талаар иргэд, аж ахуйн нэгжүүдийн саналыг ажлын хэсгийн санал, дүгнэлтийн хамт Сангийн яаманд хүргүүлсэн.

Татварын багц хуулийн шинэчлэлийн хүрээнд хувь хүний орлогын албан татварыг бууруулах, нийгмийн аль хэсэгт нь татварын хөнгөлөлтийг илүүтэй үзүүлэх талаар тодорхой тусгах, нэмэгдсэн өртгийн албан татварын хамрагдалтыг нэмэгдүүлэх талаар зохих өөрчлөлт оруулж, татварын уян хатан тогтолцоог бүрдүүлэхийг чухалчиллаа. Өнөөдрийн байдлаар  нэмэгдсэн өртгийн албан татварт нийгмийн салбарын 70 хувь нь хамрагдаж байна. Энэхүү албан татвараас чөлөөлөгддөг хөдөө аж ахуйн салбарыг нэмэгдсэн өртгийн албан татварт хамруулдаг болгох эрх зүйн тогтолцоог бий болгох, иргэдийн сарын 500 мянган төгрөг хүртэлх худалдан авалтад төлсөн НӨАТ-ыг 100 хувиар, 800 мянган төгрөг хүртэлх худалдан авалтад төлсөн НӨАТ-ыг 50 хувиар, үүнээс давсан хэсэгт 20 хувиар тус тус хөнгөлж буцаан олгох зэрэг заалтуудыг тусгалаа.

-Аж ахуйн нэгжүүдэд татварын ямар хөнгөлөлт үзүүлэхээр төсөлд тусч байна вэ?

-Аж ахуйн нэгжийн албан татварын тухай хуульд өөрчлөлт оруулж, жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийг дэмжихэд чиглүүлэв. Аж ахуйн нэгжүүдийг татвараа төлөөгүй бол дансыг нь бүхэлд нь хаачихдаг байдлыг өөрчлөх нь зүйтэй гэж үзсэн. Тухайн аж ахуйн нэгжид тодорхой хугацаа өгч татвараа нөхөн төлөх боломжийг бүрдүүлэх ёстой. Мөн  зарим нэг төрлийн татвар эргээд иргэд, аж ахуйн нэгжүүдийг өрөнд оруулдаг. Жишээ нь гаалиар дөнгөж бараа бүтээгдэхүүн нь орж ирэнгүүт олон төрлийн татвар ногдуулдаг хатуу тогтолцоо байсан. Тэгвэл тухайн бараа, бүтээгдэхүүнийг борлуулсны дараа буюу үр ашиг нь буй болсон цагт татвар ногдуулах нь зөв юм. Эдгээр татварын хөнгөлөлтийг буй болгосноор төсөвт ойролцоогоор 4-4.5 их наяд төгрөгийн дарамт учирна. Өөрөөр хэлбэл, улсын төсөвт орж ирдэг байсан 4-4.5 их наяд төгрөгийг эргээд хувийн хэвшил рүү шилжүүлж байна гэсэн үг. Татварын хөнгөлөлт, чөлөөлөлтөөр бизнес эрхлэгчдийг дэмжиж, ингэснээр  иргэдийн худалдан авах чадвар сайжирч, эдийн засгийн эргэлт нэмэгдэнэ.   Үндсэндээ бол  татварын багц хуулийн шинэчлэлийн зорилго нь   бизнес эрхлэгчдийг дэмжихээс гадна өрхийн орлогыг нэмэгдүүлэх, хамгаалах, баталгаажуулахад чиглэж байна гэсэн үг.

УИХ-ын Хэвлэл мэдээллийн газар

 

Дэлгэрэнгүй унших

Санал болгох